- Ayrıntılar
- Hüseyin Canerik tarafından yazıldı.
ÖZET
Bu çalışmayla, Eylül 2015 tarihinde faaliyetlerine son verilecek olan dershanelerin etüt merkezi, özel okul öncesi, özel ilkokul, özel ortaokul ve Temel Lise adıyla faaliyet yürütmelerine olanak sağlayan yasal düzenlemelerin irdelenmesi amaçlanmaktadır. Dershanelerin pratikte kapatılıp kapatılmadığı sorusuna yanıt aranan çalışmada, faaliyetlerine özel okul olarak devam edecek olan ‘yeni’ dershanelerin devletçe desteklenmesinin yaratacağı olası sorunlar ele alınmaktadır.
GİRİŞ
Dershaneler, eğitim sistemimizin sorunlu alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu kurumların varlığı sürekli tartışma konusu olmuştur. Özel eğitim kurumlarının sistemin desteği olmadan varlık gösteremeyeceği bilinmektedir. Dershanelerle ilgili tartışmalarda, sistem desteğinin genelde gözardı edildiği görülmektedir. Dershaneler, 1980’den sonra, devleti küçültme adı altında millî devletin hedef alındığı koşullarda gündeme getirildi. Sınırlı sayıdaki dershaneyle, devletin asli görevi olan eğitimin kapıları piyasaya aralanmış, Türk eğitim sisteminin millî ve laik niteliği tartışmaya açılmıştı. Dershanelerin eğitim sisteminin ‘tamamlayıcı’ ögesi hâline gelmesinde sistem belirleyici oldu. Cemaat, tarikat, mafya vb. ‘yükselen’ yapılar, dershaneler aracılığı ile eğitim sisteminin merkezine oturtuldu. Küçülen devletin görevleri, bu yasa dışı ‘hücre’lere devredildi.
Dershaneler, kural dışı özel okullardır. Kural dışı, aynı zamanda sistemin gözbebeği! Köy okulunun gönderindeki bayrak ütüsüz diye ihbar edilen öğretmeninin gözünün yaşına bakmayan sistem, dershanelerde hiçbir zaman İstiklal Marşı ya da Andımız’ı okutmadı. Tebeşir parası toplandı diye müdürünün yakasına yapışan sistem, dershanelerde toplanan kayıt dışı parayı hiç sorgulamadı. Dershane-özel okul yönetici ve öğretmenleri, dağ başındaki köylerde görev yapan genç öğretmenleri odalarından kovan il-ilçe millî eğitim müdürlerinin en itibarlı konukları oldu. Özel okul öğretmenlerinin, kılık-kıyafetten dolayı, vali ya da kaymakamların gazabına uğradığını, kahrından öldüğünü duyan oldu mu? Valiler ve kaymakamlar, özel okula dokunanların sistemin fırınında yanacağını bilecek kadar zekidirler. Mülki amirler, çürüyen özel okulların yanından bile geçemezler. Bir kişi kovulacağını bildiği bir yere gider mi? O yüzden ‘amirlik’ gösterisi için, devletin beş kuruş vermediği devlet okullarına mecburdurlar. (Belediye başkanlarının, ‘güç gösterisi’ için süpermarket yerine bakkalı tercih etmeleri de bu doğrultuda ele alınabilir.)
- Ayrıntılar
- Hüseyin Canerik tarafından yazıldı.
ÖZET
Bu çalışmada, ilköğretim Sosyal Bilgiler 7. sınıf ders kitabı içerik, dil ve yazım yönünden ele alınmaktadır. Yenilenen İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Programına göre hazırlanan ders kitabının, eskisiyle karşılaştırıldığında, ulusal içeriğinden önemli ölçüde arındırıldığı gözlenmektedir. Ulusal devlet olgusunun yok sayıldığı kitap, ‘sivil toplum’ adı altında cemaatleşmenin savunulduğu bir tür magazin kültür bülteni olarak değerlendirilmektedir.
GİRİŞ
Anayasamıza göre, “Eğitim ve öğretim, Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda, çağdaş bilim ve eğitim esaslarına göre, Devletin gözetim ve denetimi altında yapılır.” (Madde–42). Millî Eğitim Bakanlığı, eğitim materyallerinin hazırlanmasında Anayasa’nın sözü edilen maddesini esas almakla yükümlüdür.
Ders kitaplarının yasal dayanaklarından biri, Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları Yönetmeliği, Ders Kitaplarında Aranacak Nitelikler ile Yayın Evlerinde Aranacak Şartlar, Ders Kitaplarının Hazırlanması, İncelenmesi, Değerlendirilmesi ve Eğitim Araçlarının Seçimine İlişkin Yönerge’dir (MEB, 1995). Söz konusu yönergeye göre, ders kitapları, Anayasa ve kanunlara aykırı hususları ve reklam niteliğindeki ögeleri içermez, temel insan haklarına aykırılık taşımaz; cinsiyet, ırk, din, dil, renk, siyasi düşünce, felsefi inanç, mezhep vb. ayrımcılık içermez. Aynı yönetmelikte, kitapların hazırlanmasında bilimsel ilke ve yöntemlerin esas alınacağı belirtilmektedir.
Ders kitapları, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçlarında belirtilen “Atatürk İnkılap ve İlkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk Milliyetçiliğine bağlı; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan; insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış hâline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirme” maddesine aykırı olarak hazırlanamaz.
- Ayrıntılar
- Hüseyin Canerik tarafından yazıldı.
Atatürk, Kemal Sunal’la Birlikte Tanıtılıyor!
“Kendimi Tanıyorum” ünitesinde kimlik kartlarına çeşitli örnekler veriliyor. Atatürk’ün nüfus cüzdanı; özel dershane, toplu ulaşım, meslek, vakıf ve dernek üye tanıtım kartlarıyla birlikte tanıtılıyor ((Tekerek vd. 2005: 28, 29, 32, 33). Atatürk’ün nüfus cüzdanıyla ilgili örneğin bir benzerine de “Onlar Başardı” konusunda rastlanıyor. Bu konuda; sanatçı ve sporcular, fotoğraflarıyla birlikte, Atatürk’le yan yana tanıtılıyor. Sosyal Bilgiler kitabında şu isimler yan yana getirilmiş: Atatürk, Kemal Sunal, Âdile Naşit, Dr. Mehmet Öz, İdil Biret, Prof. Dr. İlber Ortaylı, Barış Manço, Sertab Erener, Mehmet Okur, Hasan Âli Yücel (s. 44, 45). Kitabın 2006 baskısında Kemal Sunal’ın yerine Attilâ İlhan’ın fotoğrafı kullanılmıştır. Attilâ İlhan’ın adı Atilla biçiminde yanlış yazılmıştır (Tekerek vd., 2006: 19).
Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’le ‘İnek Şaban’ın aynı karede tanıtılması, Ata’ya hakaret olarak değerlendirilmektedir.