- Ayrıntılar
- Hüseyin Canerik tarafından yazıldı.
Bu yazı, ABECE’nin Nisan 2003 tarihli 200. sayısında yayımlanmıştır.
Eğitimde ulusal hedeflerden sapma, çok yönlüdür. Ne yazık ki bunların üzerinde yeterince durulmamaktadır. Örneğin ulusal ekonominin inşa sürecinde okullarda kooperatifleşme özendirilirken, bugün özelleştirmeye paralel bir biçimde kantin vb. işletmeler tercih edilmektedir.
Kooperatif nedir?
Kooperatif, İngilizce ‘cooperative’ sözcüğünden dilimize yerleşmiştir; sözlüklerde,“Ortak çıkarları olan birey ya da ailelerin kurdukları, hakların eşit olduğu ve sağlanan kazancın yalnız ortaklar arasında ortaklığa katkıları oranında bölüşüldüğü ekonomik girişim.” biçiminde tanımlanmaktadır. Yaklaşık 200 yıllık bir tarihi olan kooperatifçilik, geçirdiği evrim sonucunda ekonomik girişimin yanı sıra toplumsal ve eğitsel bir nitelik kazanmıştır. Okul kooperatifleri, bu evrimin en güzel örneğini oluşturmaktadır.
Kooperatifleri birer kapitalist işletme olarak değerlendirmek yanıltıcıdır. Büyümeyi hedeflemeyen, kar amacı gütmeyen ve üyelerinin çıkarlarını esas alan bu kuruluşlarda sosyal boyut daha fazla önem taşımaktadır. Demokratik bir yönetim ve denetim sistemi işletildiğinde, kooperatifçilik, ulusal kalkınmaya büyük katkı sağlar. Kooperatifçilik bilincinin gelişmesi serbest piyasa düşüncesini zayıflatırken, devletçilik düşüncesini güçlendirir. Okul kooperatifleri sadece sağlık, kar-zarar, güvenlik vb. açılardan değerlendirilmemelidir.
Kooperatif kurmak çok kolay
Sınırlı Sorumlu Okul Kooperatifleri Ana Sözleşmesi’nin (10.10.1983 tarih ve 2149 sayılı Tebliğler Dergisi http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/255.pdf) son sayfası en az yedi kişi tarafından imzalanıp yetkili kurucu ortaklarca okul müdürlüğüne verildiğinde, kooperatif resmen kurulmuş oluyor (Madde 3). Kurucu ortaklardan, kuruluş işlemlerini yapmak ve ilk genel kurulu toplamakla görevlendirilenlerden birinin reşit olması gerekmektedir. Kooperatifin ortak sayısı sınırsızdır (Madde 7). Okulda öğretimin başladığı tarihten itibaren bir ay içinde okulun kayıtlı öğrencileri, yöneticileri ve diğer personel, kooperatife ortak olabilir. Reşit olmayan öğrenciler beşten fazla pay senedi ile ortak olmak isterse, velilerinden izin belgesi getirmek zorundadır (Madde 8).
Kooperatifler vergi kapsamı dışında
- Ayrıntılar
- Hüseyin Canerik tarafından yazıldı.
Bu yazı, Öğretmen Dünyası’nın Mayıs 2004 tarihli 293. sayısında yayımlanmıştır.
Güncel gezi dosyasına aşağıdaki adresten ulaşılabilir. Söz konusu sayfada okul gezileri ile ilgili tüm bilgi ve belgeler yer almaktadır.
http://www.huseyincanerik.com/index.php/yazilar/gezi
ÖZET
Bu yazının amacı, okul gezilerinin, eğitim ve öğretimdeki önemine dikkat çekmektir. Geziler, öğrencilere ulusal tarih bilinci, ulus, yurt ve doğa sevgisi kazandırmada önemli roller oynamaktadır. Eğitici Çalışmalar Yönetmeliği’nin, Milli Eğitim Temel Kanunu’yla çelişen maddeleri, ezberci eğitime ve derslerin ancak kapalı alanlarda işlenebileceği düşüncesine neden olmaktadır. Öğretmenler ve okul yöneticilerinin geziye hazırlık sürecine yer verilen yazıda, ayrıca, nerelere ve nasıl gezi düzenleneceği belirtilmektedir.
Anahtar Sözcükler: Okul gezisi, müze, ören yeri, anıt; İlköğretim, Lise ve Dengi Okullar Eğitici Çalışmalar Yönetmeliği; 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu.
GİRİŞ
Gezi, sadece öğretmeni değil, okul yöneticilerini de ‘ürkütür’. Bürokratik işlemler yıldırmıştır eğitimcileri. Uzayıp giden yazışmalar ve bin bir türlü zorluk, okul gezilerini engellemektedir. Bu engellemeler, eğitimde geziye yer olup olmadığı sorusunu da doğal olarak akla getirmektedir.
Öğretmenler sıkıntılı, okul yöneticileri sıkıntılı. Ya ana babalar? Onların sıkıntısı daha büyük. Çünkü gezi, onlar için hesapta olmayan masraf demektir. Yol, barınma ve beslenme için para bulunacak ki, çocuk geziye katılabilsin. Oysa Anayasa’ya göre, ilköğretim devlet okullarında parasız ve zorunludur. Okul gezisi, eğitimin bir parçası olduğuna göre, özellikle ilköğretim öğrencilerinin bu haktan ücretsiz yararlanmaları gerekmez mi?
Çocuklarımıza Çanakkale’yi, ilk TBMM binasını, Anıtkabir’i, müzeleri gezdirmeden bu ülkeyi nasıl sevdireceğiz? Ulusal tarih bilinci, sadece sınıflarda mı kazandırılacak öğrencilere? Yeni kuşaklar, büyük ve köklü geçmişi olan bir ulusun bireyi olduğunu nasıl kavrayacak?
Gezi, aynı zamanda öğrenciyi sosyalleştirir. El ele tutuşarak kır gezisine çıkan çocuklar... Sofrada kurulan dostluklar, paylaşılan yiyecekler... Oyunlarla büyüyüp gelişen arkadaşlıklar...
Gezi, okulu sevdirmenin, eğitimi zevkli hale getirmenin etkili bir aracıdır.
- Ayrıntılar
- Hüseyin Canerik tarafından yazıldı.
Bu yazı, Öğretmen Dünyası’nın Temmuz 2006 tarihli 319. sayısında yayımlanmıştır.
ÖZET
Millî Eğitim Bakanlığı, Okul-Aile Birliği Yönetmeliği’ni değiştirdi. Yeni yönetmelikle, aile birliklerine, okulların yapım, onarım, araç-gereç vb. ihtiyaçlarını karşılama, il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinin bütçelerine katkıda bulunma yükümlülüğü getirilmiştir. Aile birliklerini, birer ticarî işletmeye çevirmeyi amaçlayan yönetmelikle, okullar çıkar çatışmalarının ve mafya hesaplaşmalarının odağı yapılmaktadır. Okulların ‘sivil toplum’ örgütleriyle ilişki kurmaları, eğitimin finansmanında devlet kaynaklarının esas alınmaması, öğretim hizmetlerinin yürütülmesinde merkezî denetimi zayıflatacaktır. Öğretim Birliği Yasası’na aykırı olan bu durum, eğitimi, kaçınılmaz olarak, yerel müdahalelere açık hâle getirecektir.
GİRİŞ
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), Okul-Aile Birliği Yönetmeliği’ni değiştirdi. Yeni yönetmelik, 31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi (MEB, 2005). 1983 yılından beri uygulanan Okul -Aile Birliği Yönetmeliği yürürlükten kaldırıldı (MEB, 1983).
MEB, son yıllarda çok sayıda yasa ve yönetmeliği değiştirdi. Millî Eğitim mevzuatında yapılan değişikliklerin birçoğu kritik öneme sahiptir. Kamuoyunda yeterince irdelenmeyen değişikliklerin bir kısmı ulusal eğitim açısından büyük sakıncalar içermektedir. Okul-Aile Birliği Yönetmeliği’nde yer alan bazı maddeler de bu kapsamda değerlendirilmektedir. MEB’in, eski yönetmeliği neden yürürlükten kaldırdığını anlamak için, yeni ve eski yönetmeliklerin birlikte ele alınması gerekmektedir.