Beser Kavramak (Susam), resmî kayıtlara göre, 1927 yılında gözlerini dünyaya açmış. Pülümür Mezra köyünün Sürek Mahallesi’nde doğmuş. Oyun çağındayken, büyük acılara tanıklık etmiş. Memleketine gözü yaşlı veda etmiş. Gözlerinden süzülen damlalarla Mezra’nın tozlu yolları ıslanmış.
Balıkesir’in Manyas ilçesine bağlı Darıca’da geçmiş ilk gençlik yılları. Pülümür Akdik/Şihan köyünden Ferhat Kavramak’la birleştirmiş yaşamını. Akdik/Şihan’dan, Nazımiye’nin Çirik (Çirige Areyizu) köyüne taşınmışlar. Bir süre sonra Erzincan Yamaçlı (Sırnas) köyüne yerleşmişler.
Şimdi 94 yaşında.
Murat Güler’le, Erzincan Yamaçlı (Sırnas) köyündeki tek katlı evinin kapısını çalıyoruz. Oğlu Yaşar Bey’le birlikte güler yüzle karşılıyor bizi. Önündeki sehpada maydanoz ayıklıyor. Azrail, tembelin kapısını çalar! Ölümü, fani dünyayı düşünmenin sırası mı şimdi… Yeni dikilen armut fidanı boy verecek. Torunlara Erzincan kayısısı ikram edilecek. Oğlu Yaşar’ın ektiği domates, biber, salatalık, soğan, maydanoz, roka, dereotu, reyhan, fasulye, bezelye, beyaz patlıcan, nohut, kavun ve karpuz, komşu Beser Canpolat (01.08.1927) ve Hüseyin Bektaş’la paylaşılacak.
Tek katlı evin bahçesi, gençlik yıllarının çalışkanlık ve üretkenliğini özetliyor. Yıllarca emek verilen elma, kayısı, şeftali, dut ve ceviz ağaçlarının gölgesinde serinliyoruz.
Ülkeye güzellik katan insanlığın önünde saygıyla eğiliyoruz.
Yaşı ilerledikçe yakın çevresindekiler birer birer eksilmiş, sessiz sedasız. Aile bireylerinin çoğunu sonsuzluğa uğurlamış. Ablası Semedan Çiçek, ağabeyi Ali Hıdır Susam ve kardeşi Hüseyin Susam (1938-2020), yıldızlara kavuşmuş. Kardeşlerinden geriye sadece Haydar Susam ve Sevgi Gürbüz kalmış.
Eşini son bir kez görebilmek için yüzüne eğildiğinde, yazmasıyla silmiş gözyaşlarını.
Tüm acılarını yüreğine gömmüş. Gizlenmiş acılar… Kurak toprağa düşen bir damla yağmurla, kanat çırpan kartalla, ceviz ağacına tırmanan sincapla mutlu olmuş. Sevincini çevresiyle, bitkilerle, hayvanlarla paylaşmış. Yüzyıla yaklaşan ömründe kıtlığın, yokluğun, acının ve zorbalığın hemen her türüyle tanışmış. Teslim olmamış, kötülüklere… Diz çökmemiş, zorbalığın karşısında. Toprağı işleyerek tutunmuş yaşama. Ağaç yetiştirerek beslemiş umudunu. Minik gövdesine su taşıdığı ağacın meyvesini sonraki kuşaklara armağan etmiş.
Beser Kavramak, 94 yaşını çalışarak, üreterek geride bırakmaya hazırlanıyor. Hep ayakta kalmış. Ayakta kalmaya yemin edenlerin genlerini taşıyor. Ölüm mü? Sonsuzluğa karışmayı ayakta karşılayanlar için ölümün lafı mı olur!
Bazı insanlar ayakta ölür!
Ölümü ayakta karşılama geleneğinden kuvvet alanların yüreği hep çarpar!
Boy veren bir ceviz fidanında, insanı sevince boğan bir kuşun ötüşünde… Bir şiirin dizelerinde, yanık bir Anadolu türküsünde, gökyüzüne meydan okuyan bir kavak dalında ya da…
Altı çocuk annesi Beser Kavramak, ayakta kalmayı başaranların öyküsünü yarınlara taşıyarak ölümsüzleştiriyor.
(Erzincan Yamaçlı/Sırnas köyü, 8 Temmuz 2021)