Bir pazartesi sabahı… Meslek lisesinin müdürü öğrencilere hitap ediyor. Öğrencilere saygılı olmalarını, derslerine çalışmalarını, sigara içmemelerini öğütlüyor. Müdürün konuşma yaptığı sırada parkta oturan bir grup öğrenci sigara içiyor. Öğrencilere, müdürlerini niçin dinlemediklerini soruyorum. Hemen hepsi aynı cevabı veriyor:
Hep aynı şeyleri konuşuyor!
Öğrencilerin verdiği cevap şöyle de yorumlanabilir:
Sürekli tekrar edilen konuşmalar niçin dinlensin?
Okul müdürlerinin konuşmaya meraklı oldukları biliniyor. Törenlerde mikrofonu elden düşürmeyen müdürlerin konuşma tuıtkusunu anlamak kolay olmasa gerek. Onları konuşmaya mahkûm eden herhangi bir mevzuat da bulunmamakta. Bazen dakikalarca süren, öğretmen ve öğrencileri bezdiren bu konuşmalar niçin yapılır? Konuyla ilgili olarak şu sorular sorulabilir:
Müdürler niçin konuşur?
Müdürler ne konuşur?
Müdürleri konuşmaya mecbur bırakan herhangi bir yasal düzenleme var mı?
Çok konuşan müdürler ödüllendiriliyor mu?
Müdürler sık sık konuşmak zorunda mı?
Konuşmalar, öğretmen ya da öğrenciler tarafından nasıl karşılanıyor?
Öğrenciler, müdürlerini dinliyor mu?
Öğrenci ya da öğretmen, bazen ders süresini kısaltan bu konuşmaları dinlemek zorunda mı?
Ses sisteminden yararlanılarak yapılan konuşmalara, okula komşu evlerde oturan mahallelinin kulak misafiri olması, olağan mı?
Müdürlerin yaptığı konuşmalar öğrencilerin yaş, ilgi ve beklentilerine uygun mu?
Yukarıdaki sorular çoğaltılabilir. Müdürlerin konuşmalarının akademik bir çalışma gerektirdiği açık.
Müdürlerin görev aşkını bu konuşmalara bakarak anlayabilir miyiz?
Okullarımızın duvarlarında estetik olmayan hoparlörlerden okul bahçesine yayılan ses, dalgalar hâlinde mahalleyi kuşatır. Müdür, öğrencilere değil, mahalleliye hitap ediyor! Öğrencilerin dinlemediği konuşmanın dinleyicisi, çay ocağındaki vatandaşlar oluyor.
Müdürlerin okul merdivenlerine çıkıp konuşmaları, üçüncü sınıf zübük politikacıları çağrıştırıyor. Birikimsiz yöneticilerin yapacağı konuşmalar, O konuşmaların öğrenciler üzerinde olumlu bir etki yaratma olasılığının çok düşük olması, müdürlerin umurunda bile değil. Eğitimbilimlerinde nasihate yer olmaması da müdürlerin ilgisini çekmiyor.
Peki okul müdürleri hiç mi konuşmasın?
Müdürler Ne Zaman ve Nasıl Konuşmalı?
· Bir okul müdürü, özel günlerde konuşmalıdır. Okulun açılış törenleri ve millî bayramlar, buna örnek olarak verilebilir.
· Konuşmalardan önce hazırlık yapılmalıdır. Bazı müdürlerin İnternet’ten indirdikleri konuşma metinlerini aynen okudukları biliniyor.
· Konuşmalar, öğrencilerin yaş ve düzeyine uygun olmalıdır.
· Konuşma süresi kısa tutulmalıdır. İdeal konuşma, 10 dakikayı geçmeyen konuşmadır. (Bu süre, hava koşulları dikkate alınarak kısaltılabilir.)
· Konuşmanın amacı açık biçimde belirtilmelidir.
· Konuşmalarda olumlu noktalar öne çıkarılmalıdır. (Temiz sınıfların örnek gösterilmesi, dayanışma ve yardımlaşmaya vurgu yapılması; dürüstlük,çalışkanlık ve örnek davranışların öne çıkarılması vb.)
Müdürlük, yüreklerde taht kurularak yürütülebilecek bir görevdir. Ses sistemi üzerinde kurulan iktidarın ömrü, ses düzeneğinin ömrüyle sınırlıdır.