Bir zamanlar,  yolu olmayan köylerin, çocuk sevincinin yayıldığı okulları vardı. 

Kumu, çimentosu, sacı,  tahtası katır sırtında taşınmıştı.

Savaş yorgunu bir ülkenin kıt kaynaklarıyla yapıldılar. 

Okullar, elektriksiz köylerin ışığıydı.  

Okullarla güzelleşti köyler.

Türkiye güzelleşti.

Bencilliği  ayaklarının altına alan öğretmenlerin omuzlarında yükseldi, bu güzelim ülke.  

Cumhuriyetle  kan uyuşmazlığı olanlar, işe  eğitim kurumlarını hedef alarak başladı. 

20. yüzyılı Cumhuriyet Devrimiyle selamlayan Türkiye, aklın ve bilimin yol göstericiliğinden uzaklaştırıldı. Cumhuriyetin eğitim kurumları ‘yük’ olarak görülmeye başlandı. Özellikle kentlerde, rant uğruna, okul binaları çeşitli  gerekçelerle yıkıldı.

Tek ya da iki katlı okul binalarının yerine, çarpık kentleşmenin çirkin yüzünü simgeleyen apartman okullar dikildi.

Okul alanları  daraltıldı,  oyun çağı çocukları kımıldayamaz hâle geldi.  

Cumhuriyetin yarattığı büyük birikim, tarihte eşine az rastlanan bir kıyımla karşı karşıya. Önce köy ve kasaba okullarının  kapısına kilit vuruldu. Daha doğrusu, ardına kadar açık bırakıldı, yağmaya açıldı.

Aydınlanmanın  temel kurumları,  gözden çıkarıldı.

Bin bir emekle yaratılan okullardan ahır ya da samanlığa  çevrilenler oldu. Çatısı sökülen, kapı ve pencereleri yağmalanan okulların bir kısmı, yıkılmaya yüz tuttu. Sokak simitçilerine kan kusturan  ‘zabıta‘, kamu binalarının yağmalanmasına seyirci kaldı.

Ölüme terk edilen okulların çoğu  can çekişiyor.

Millî Mücadeleyle yaratılan maddi ve manevi  servet, âdeta çöpe atılıyor.

Olay,  o okulların hangi koşullarda yapıldığını bilmeyenler için önem taşımayabilir.

Bu kentte, köyünü  ya da kasabasını okula kavuşturmak için bir zamanlar  canla başla çalışan saygın insanlar yaşardı.

Okul yapımını üstlenen, tarlasını bağışlayan, karşılıksız çalışanların birçoğu  artık aramızda değil.

Okul  için Ankara’yı mesken tutanlar, acı manzarayı görmeden,  birer birer göçüp gittiler şu kahrolası dünyadan.

Acı gerçek, aydınlanma ikliminde yetişenler için travmatiktir.

Okulu ve öğretmeni el üstünde tutan bir sistemden vazgeçmek, intihardır.

Erkan Aydın, Ali Boşgelmez, Lokman Çeker, Necmettin Yılmaz  ve daha nice  öğretmenin kemiklerini sızlatan bu hazin gidişe son verme zamanı daha gelmedi mi?

(Körfez, 27 Nisan 2024)