Tatil (dinlence) kısaca, çalışmaya ara verme ya da dinlenme demektir. Okulların yarıyıl ve yaz döneminde tatil edilmesi, amaca uygun değerlendirildiğinde, öğrencilerin dinlenmeleri açısından önem taşır. Okulların kapalı olduğu gün sayısının fazlalığı, tatilin verimli bir biçimde değerlendirilmesi için yeterli değildir. İyi bir tatil geçirmek için, planlama ve program en temel gereksinimdir.
Ülkemizde tatillerin verimli bir biçimde değerlendirildiğini söylemek çok güç. Özellikle uzun yaz tatilleri, okul ortamından uzaklaşan öğrencilerin sosyal, kültürel ve ekonomik yönden bazı sorunlarla karşı karşıya kalmalarına neden olmaktadır. Yaklaşık 90 gün süren yaz tatili, iyi değerlendirilmediğinde, öğrencilerin beden ve ruh sağlığının bozulmasına neden olmaktadır. Tatilde yaşanan olumsuzlukların eğitim-öğretime de yansıması, öğrenci velilerini çözüm arayışına yöneltmektedir. Bu arayış, yurt içi ve yurt dışı özel yaz okullarını yaygınlaştırırken, sınırlı sayıda da olsa kamu kampının açılmasını gündeme getirmektedir.
Uzun tatillere seçenek olarak sunulan özel yaz okullarından az sayıda öğrencinin yararlanması, kamp-kurslarda yaşanan çeşitli sorunlar, tatil ve eğitim konusunun tartışılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu soruna, sıkça başvurulan ‘gelişmiş ülkelerle’ Türkiye’yi karşılaştırarak bir çözüm bulunamayacağı açıktır. Çünkü Türkiye, sorunlarına, özgül koşulları ve kendi dinamikleri ile çözüm üretebilir.
Özel Yaz Okulu Çözüm mü?
Özel yaz okullarında ticari kaygıların belirleyici olması, yaygınlaşmasını ve daha çok öğrencinin yararlanmasını engellemektedir. Milyonlarca öğrencinin vakıf, dernek, şirket vb. kuruluşların eğitim olanaklarından eşit bir biçimde yararlanamayacakları açıktır. Eğitim, her zaman olduğu gibi, devletin öncelikli görevidir. Özel yaz okullarının öğrenci kapasitesi ancak binlerle ifade edilmektedir. Oysa ülkemizde sadece ilköğretim öğrencilerinin sayısı 10 milyon 600 bindir. Demek ki özel yaz okulları ile yurdun her köşesine hizmet götürülememektedir. Bu durum, devletin özel yaz okulları ile ilgili kapsamlı bir çalışma yapmak zorunda olduğunu gösteriyor.
Özel Yaz Okullarının Sakıncaları
Özel yaz okulları ve kurslarda yaşanan bazı sorunlar zaman zaman basına da yansımaktadır.
Bandırma Özel Koparan Yabancı Dil Kursu tarafından Erdek’te açılan İngilizce Yaz Okulu’nda görev yapan öğretmen Nedim UZUN’un, öğrencileri ile birlikte kadın kılığına girerek çektirdiği fotoğrafların basına yansıması (1), yaz okullarını kamuoyunun gündemine getirdi. Skandal resimlerden, her zaman olduğu gibi, yine sistem değil ‘gay öğretmen’ sorumlu tutuldu! Okul yöneticileri, savunmalarında, adı skandala karışan ‘öğretmeni’ İngilizlere benzediği için işe aldıklarını ifade etmişlerdir(1). Yüzlerce öğrencinin emanet edildiği öğretmenin (!) kimliği ve uyruğu hakkında bile bilgi sahibi olmayan, işe alırken, diplomaya bile bakmaya ihtiyaç duymayan bir okul!
Yabancı Yaz Okulları: Öğrenci Kapanı
Ülkemizden dışarıya okumak amacıyla giden öğrencilerin bir kısmı, yaz okulu etkinlikleri sırasında ‘ikna’ edilmektedir. Yurtdışındaki yaz okullarına giden öğrencilerin, gittikleri ülkelerin okullarına “kazandırılma” çabaları dikkat çekicidir. Çeşitli ülkelerde açılan yaz okullarının büyük bölümü üniversitelerde faaliyet yürütürken, bazıları da üniversite-kolej-lise vb. okulların tanıtımı amacıyla özel programlar (okul gezileri) hazırlamaktadır. Birçok etkinliğin, üniversite salonlarında gerçekleştirilmesi öğrenciler üzerinde etkili olmaktadır.
Yabancı yaz okulları, öğrencilere, kolej ve üniversiteleri tanıtarak, başvuru konusunda bazı olanaklar sunmaktadır. Bu durum, söz konusu okullar tarafından açık bir biçimde belirtilmektedir. Inter Nexus (ABD), öğrencilere verdiği bu önemli ‘hizmeti’ şöyle ifade ediyor: “ABD’deki kolej veya üniversitelere başvuru kağıdınızı hazırlamaya, okul görevlileri tarafından yardımcı olunur.”
Yurtdışında öğrenim gören Türk öğrencilerin sayısındaki olağanüstü artışta, yurtdışı kamplarının etkisi büyüktür. YÖK’ün doktora için özellikle ABD’ye gönderdiği 1000 öğrencinin dışında, yurtdışında 50 bin Türk öğrenci öğrenim görmektedir. Almanya, İngiltere, Fransa, İsviçre, Belçika ve ABD’de başta olmak üzere, çeşitli ülkelerde öğrenim gören öğrencilerin ülkemize yıllık maliyeti yaklaşık 1 milyar 250 milyon dolardır. ABD’de 11 bin Türkiyeli öğrenci yükseköğrenim görmektedir. Amerika’da en çok öğrencisi okuyan ülke (Ortadoğu ve Avrupa ile karşılaştırıldığında) Türkiye’dir (2).
Yurtdışına Döviz Akıyor
Yurtdışı yaz okulları sadece kültürel yönden değil, ekonomik yönden de önemli bir sorun haline gelmiştir. Avrupa’da ya da Amerika’da birkaç haftalığına disko, kıyafet balosu, ‘t-shirt’ boyama vb. etkinliklere katılımın ülke ekonomisine faturası ağır olmaktadır.
Aşağıda, 2002 yurtdışı yaz okulu fiyatlarının bir kısmına yer verilmiştir. Bu ücretlere öğrencinin cep harçlığı, sigorta, giriş ücreti vb. giderler de eklendiğinde, yabancı ülkelerde yaz okulu programlarının maliyeti ortaya çıkar. Bu maliyet, yaz kamplarına giden öğrencilerin bir bölümünün ülkeye geri dönmeyerek, yabancı okullarda okumaya karar vermeleri durumunda daha da ağırlaşmaktadır.
English PLUS Tennis Florida 4 hafta, aile yanı, 12-17 yaş grubu, 3950 Dolar ; English PLUS Golf Florida 4 hafta, aile yanı, 12-17 yaş grubu, 4409 Dolar; St.Andrew's (Cambridge – İngiltere) 2 hafta, 660 Sterlin; InterNexus(Oregon/ABD) 3 hafta,14yaş grubu,1550Dolar; Global Vizyon İngiltere Yaz Okulları 13-18 yaş grubu, 4 hafta, iki kişilik oda,1790 Sterlin.
Güney Afrika’da Yaz Okulu!
Türkiye’den, yurtdışına tatil amacıyla gitmek isteyen öğrencilere çok sayıda ülke seçeneği sunulmaktadır. Bu ülkeler arasında Malta, Fransa, Kanada, İsviçre, İtalya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, İrlanda, ABD, İngiltere, İspanya da yer almaktadır.
‘T-shirt’ boyamak için yurtdışına mı gidilir?
Yurtdışı yaz okulu etkinlikleri acaba Türkiye’de gerçekleştirilemez mi? Yabancı ülkelerde uygulanan programlara gözatıldığında, ülkemizde uygulanan yaz okulu programlarından pek de farklı olmadığı anlaşılacaktır. Aşağıda, yurtdışı yaz okullarında gerçekleştirilen bazı etkinliklere yer verilmiştir. Bu etkinliklerin bir kısmının (disko, parti, balo vb.) ne kadar eğitici olduğu tartışma konusudur. Bu sorunun kültürel yönden irdelenmesi gerekir. Etkinliklerle ilgili diğer önemli nokta ise, yurtiçinde çok özel çaba harcanmadan milyonlarca öğrenciye götürülebilecek bir hizmetin, neden az sayıda öğrenciyle sınırlı tutulduğudur.
Studio Cambridge’nin 10-17 yaş grubuna yönelik etkinlikleri arasında basketbol, voleybol, tenis ve yüzmenin dışında bir de ‘t-shirt boyama’ var! Öğrenciler, Türkiye’den İngiltere’ye ‘t-shirt’ boyamak için gönderiliyor!
Canterbury Eliot College’nin (İngiltere) 10-20 yaş grubu öğrencilerine sunduğu ‘hizmetler’ arasında disko, video ve parti bulunuyor.
Eastbourne Uluslararası Yaz Okulu / St Andrew’s School / The Dicker (İngiltere), 8-16 yaş :’T-shirt’ boyama, aerobik, yüzme (deniz/havuz), balık tutma, okçuluk, go-kart, disko, karaoke, yarışmalar, parti ve eğlenceler, takı ve maske yapma, resim ve boyama, tiyatro.
Aspect-Anglo World Yaz Okulları (İngiltere): Turistik yerlere geziler, diskolar, yarışmalar, partiler,barbeküler ve sandal turları.
Salisbury School of English (İngiltere): Barbeku, disko, spor etkinlikleri.
Academy English Programs (İngiltere), 10-15 yaş : Kıyafet baloları, her akşam disko.
Türkçeye Geçit Yok!
Yabancı yaz okullarına Türkiye’den giden öğrenciler, Türk arkadaşları ile yolculuk yapamıyor ve aynı odayı paylaşamıyor! İdeal yaz okulunun, öğrencilere, Türk olmayan gençlerle birarada barınma olanağı sağlayan okul olduğu öne sürülüyor. Grupla yaz okuluna gitmenin “riskleri” Atlas Eğitim Hizmetleri tarafından şöyle ifade ediliyor:“Grubun en önemli dezavantajı ise öğrencinin bir çok Türk öğrenciyle, belki de yakın arkadaşlarıyla birlikte gidiyor olmasıdır.”
Yaz okullarında uygulanan ulusal kültürden arındırma seansları ile, Türkçe başta olmak üzere, ulusal devletin toplumsal-kültürel zemini tahrip edilmektedir. Bu kültürel yıkımla, halkın bir arada yaşama duygusu zayıflatılarak, ulusal bütünlüğe zarar verilmektedir.
Devlet Okullarında Özel Yaz Kursları!
Tofaş Basketbol Okulları-Koç Allianz işbirliği ile 2002 yılında açılan özel yaz okullarının tamamı devlet okulları ve kamuya ait tesislerde faaliyet yürütmüştür. Tofaş-Allianz’ın yaz kursları İstanbul’da şu devlet okullarında gerçekleştirilmiştir: Polis Eğitim Merkezi (Etiler Polis Koleji) Spor Salonu,Bahçelievler Anadolu Lisesi Spor Salonu,Hüseyin Avni Sözen Anadolu Lisesi Spor Salonu, Göztepe İhsan Kurşunoğlu Lisesi Spor Salonu, Emine - İbrahim Pekin İlköğretim Okulu Spor Salonu.
Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV), İstanbul’da yaz okulu etkinliklerini, 5-30 Temmuz 2002 tarihleri arasında Beykoz Mehmet Emin Pulat İlköğretim Okulu, Güzelcehisar İlköğretim Okulu, Tokatköy İlköğretim Okulu, Acıbadem Dr. Sait Derya İlköğretim Okulu, Yeniköy Org. Emin Alpkaya İlköğretim Okulu vb. devlet okullarında gerçekleştirmiştir.
Özel Yaz Okulu Fiyatları
Bazı özel yaz okullarının 2002 yılı fiyatları aşağıda belirtilmiştir. Belediyelere bağlı yaz okulu fiyatlarının genelde düşük olduğu, buna karşın otel vb. işletmelerin yaz okulu fiyatlarının ise yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Türkiye’de faaliyet yürütmelerine karşın yabancı ad (MEB bu duruma müdahale edebilir) taşıyan yaz okullarının bazılarının fiyatları aşağıda belirtilmiştir.
Summer School (İstanbul) 950 milyon, Klassis Golf (İstanbul) 300 milyon, Enka (İstanbul) dönem ücreti 275 milyon, Fenerbahçe (İstanbul) yüzme 450 milyon, TED 350 milyon, Park Orman Doğa ve Yüzme Okulu (İstanbul Maslak) dönem ücreti 200 milyon, Crowne Plaza Hotels-Resorts 3-5 hafta 120 milyon lira, yatılı bölümü bin 500 dolar; Geleceğin Yıldızları (Uludağ) iki hafta 190 milyon; Camp Bananas 55-175 milyon; Kamp Atlantis (Bozcaada) 75- 100 milyon; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yaz Spor Okulları (5-15 yaş grubuna yönelik) Akatlar Spor Kompleksi’nde paket program 50 milyon, TSYD 300 milyon.
MEB’den İngilizce Eğitimli Kamplar!
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından, 2001-2002 Eğitim-Öğretim Yılı’nda İngilizce eğitim verilen yaz okulları açıldı. İstanbul, İzmir, Çanakkale ve İçel'de 12'şer günlük iki devre halinde açılan yaz kamplarında spor, müzik, resim, gezi ve gözlem programları dahil tüm etkinlikler İngilizce yapılmıştır! Her devrede yabancı uyruklu üç İngilizce öğretmeninin görev aldığı eğitim kamplarına, yabancı dil ağırlıklı liseler, Anadolu güzel sanatlar ve Anadolu öğretmen liselerinin hazırlık ve 1. sınıf öğrencilerinden İngilizce notu en az 4 olanlar katılmıştır. Kamplara 50 milyon lira karşılığında toplam 800 lise öğrencisinin katılımı sağlanmıştır (3).
2002 yılında Milli Eğitim Vakfı ve Dolphin Club ‘işbirliği’ ile Marmara Adası'nda yaz kampı açılmıştır. 26 Haziran - 13 Temmuz, 15 Temmuz - 1 Ağustos tarihleri arasında iki devre halinde açılan kamplara 8 - 16 yaş grubundaki öğrenciler katılmıştır. Türk, Fransız, İngiliz ve Alman öğretmenlerin görev yaptığı kampta, iki dönem İngilizcenin yanı sıra birinci dönemde Fransızca, ikinci dönemde Almanca eğitim programı uygulanmıştır!.
MEB’ in yaz okullarında yabancı uyruklu öğretmen ve yabancı dilde eğitim zorunluluğunun hangi gereksinimden kaynaklandığı merak konusudur. Bu tercihte, üniversitelerimizin İngilizce öğretmenliği bölümünden mezun olan Türk öğretmenlere duyulan güvensizlik mi, yoksa ulusal kültüre yabancılaşma duygusu mu etkili olmuştur? Sonuçta her iki olasılık, bu kararın yanlışlığını ortaya koymaktadır. Türk çocuklarına İngiliz diliyle spor yaptırmak, oyun oynatmak, masal anlatmak hangi eğitim anlayışından kaynaklanmaktadır? Kendi ulusal devletinin sınırları içinde, yabancı dilde eğitim veren bir bakanlık ulusal eğitim davasına sahip çıkabilir mi?
2002 yaz tatilinde, ülke genelinde, MEB yaz kamplarına katılan toplam öğrenci sayısı sadece 3314’tür (Tablo1). Bu sayıdan da anlaşılmaktadır ki, kamuya ait yaz kamplarının kapasitesi yetersizdir. Bu sayıya izci evleri de (Tablo 2) eklendiğinde, toplam kapasite 6273 olmaktadır. Bugünkü haliyle MEB yaz kampları, 10 milyon 600 bin ilköğretim ile 1 milyon 300 bin lise öğrencisinin gereksinimlerini karşılamaktan uzaktır.
MEB EĞİTİM KAMPLARI VE KATILAN ÖĞRENCİ SAYILARI (2001-2002)
|
Eğitim Kampının Adı |
Sayısı |
|
Çanakkale-İntepe Spor ve İzcilik Okulu |
830 |
|
Bursa-Gemlik Karacaali Spor ve İzcilik Okulu |
411 |
|
Bursa-Gemlik Hasanağa Spor ve İzcilik Okulu |
183 |
|
İskenderun-Uluçınar Spor ve İzcilik Okulu |
464 |
|
Konya-Beyşehir Spor ve İzcilik Okulu |
82 |
|
Adana-Karataş Spor ve İzcilik Okulu |
60 |
|
İçel-Silifke Spor ve İzcilik Okulu |
1 294 |
|
Toplam |
3 314 |
Tablo 1, Kaynak:MEB
SPOR VE İZCİLİK OKULU TESİSLERİ
|
Adı |
Yeri |
Kapasitesi |
|
Hakkıbey Spor ve İzcilik Okulu |
Adana-Tuzla |
30 odalı-120 kişi |
|
Çamlıdere Spor ve İzcilik O. |
Ankara-Çamlıdere |
14 odalı-76kişi |
|
Karacaali Spor ve İzcilik Okulu |
Bursa-Gemlik |
28 odalı-200 kişi |
|
Hasanağa Spor ve İzcilik Okulu |
Bursa-Gemlik |
28 odalı-200 kişi |
|
Güzelyalı Spor ve İzcilik Okulu |
Çanakkale-Mer. |
30 odalı-250 kişi |
|
Hazar Spor ve İzcilik Okulu |
Elazığ-Sivrice |
Çadırlı-250 kişi |
|
Uluçınar Spor ve İzcilik Okulu |
Hatay-İskenderun |
38 bungalov, 3 blokta 24 odalı-210 kişi |
|
Hasanağa Spor ve İzcilik Okulu |
İzmir-Buca |
12 odalı-88 kişi |
|
Üstünler Spor ve İzcilik Okulu |
Konya-Beyşehir |
15 odalı-120 kişi |
|
Kapızlı Spor ve İzcilik Okulu |
İçel-Atayurt |
16 odalı-83 kişi |
|
Spor ve İzcilik Okulu |
Sakarya-Kocaeli |
30 odalı-100 kişi |
|
Spor ve İzcilik Okulu |
Manisa-Kırkağaç |
504 kişilik |
|
Spor ve İzcilik Okulu |
Sivas-Paşabahçe |
58 kişilik |
|
Yolkonak Spor ve İzcilik Okulu |
Kastamonu |
600 kişilik |
|
İlkkurşun Spor ve İzcilik Okulu |
Hatay-Dörtyol |
100 kişilik-çadırlı |
Tablo 2, Kaynak: Okuliçi Beden Eğitimi Spor ve İzcilik Dairesi Başkanlığı
Öğretim Birliği Yasası da Tatilde
Okullar Haziranın ortasında yaz tatiline girer. Yazın sadece öğrenci ve öğretmenler değil, Öğretim Birliği Yasası da tatile girmektedir! Çünkü bu yasa, yaz tatillerinde çeşitli kursların açılması ile birlikte rafa kaldırılmaktadır.
Öğrencilerin, üç aylık yaz tatilinin tamamını dinlenerek geçirdiklerini düşünmek, yanıltıcıdır. Bazı öğrenciler tatili çalışarak, bazıları da yasal-yasadışı çeşitli alternatif eğitim programlarına (dinsel, kültürel, sportif) katılarak değerlendirmektedir. Bu eğitim programları genelde Temmuzun ilk haftasında başlamakta ve Eylül ayına kadar sürmektedir. Bu süre içinde, ilköğretim 2. sınıf öğrencileri dahil, ilköğretimin her kademesinde okuyan öğrenciler pedagojik ve bilimsel olmayan eğitimden dolayı bocalamaktadır.
Öğretim Birliği Yasası, en çok uzun yaz tatillerinde ihlal edilmektedir. Din eğitimi adı altında, yasal olmamasına karşın, okumaya yeni başlamış olan 2. sınıf öğrencilerinin bile alındığı kurslar yalnız eğitimin kalitesini değil; öğrencinin dünya görüşünü, yaşamını, toplumsal ilişkilerini de etkilemektedir. Üç aylık din eğitimi alan ilköğretim öğrencilerinin okulun açıldığı ilk haftalarda kitap-defter sayfalarını sondan başa doğru çevirdikleri, özellikle 2. sınıfların okuma-yazmayı unuttukları, sağdan sola doğru yazı yazdıkları, öğretmenlere farklı bir biçimde (2. ve 3. sınıf öğrencilerinin bile,öğretmenim yerine hocam demeleri) hitap ettikleri gözlenmektedir. Uzun süreli din eğitiminin verildiği ortamların düzenlenmesi, kılık-kıyafet ve disiplinle ilgili farklı yaklaşımlar laik eğitim ilkesiyle çelişmektedir. Bu durum, eğitimde çok başlılığa neden olmaktadır.
Okul Öncesi Çocuğa Yaz Okulu?
Bazı yaz okulları, okulöncesi çocuklara bile hizmet sunmaktadır! Okul öncesi çocukları kabul eden yaz okulları arasında Darüşşafaka (3 yaş) , Ankara Büyük Kolej (5 yaş), Yeşilyurt Spor Kulübü (4 yaş), Galatasaray Yaz Okulları (5 yaş), Güneş Çocuk Evi ve Kulübü (3 yaş), Terakki Vakfı Yaz Okulları (5 yaş), İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yaz Spor Okulları (5 yaş).
Misyonerlerin Himayesinde Yaz Okulu
Batı kaynaklı vatansız örgütler, ulusal eğitimi yerli dayanaklar aracılığı ile yıkıma uğratmaktadır. Yıkım yalnız yurtdışı yaz okullarında değil, ‘acente’ niteliğindeki yurtiçi yaz okullarında da gerçekleştirilmektedir.
Çağdaş Eğitim Vakfı’nda 3 Haziran 2002 tarihinde yapılan polis aramasında, Amerika’nın en büyük misyonerlik örgütü (4) American Board of Commissioners for Foreign ( BCMF ya da BOARD) ile ÇEV ilişkisini ortaya koyan belgeler bulunmuştur. Bu belgelerden, BOARD ile ÇEV’in , çocuk kulüpleri ve yaz okulları konusunda ortak projeler yürüttükleri anlaşılmaktadır. Bu durum, ÇEV Genel Müdürü Gülşen Can’ın 3 Mayıs 2002 tarihli durum tespit raporundan da anlaşılmaktadır (5). 17 Ağustos depreminden sonra Sakarya’da yoğunlaşan faaliyetleri ile dikkat çeken Vakıf, Gençlik Merkezi’nin yanı sıra 06-14 yaş grubuna yönelik Çocuk Kulübü projesini hayata geçirmek için harekete geçmiştir. Bu iki projenin finansmanı ile ilgili yeterli bir açıklama henüz yapılmamıştır. Çocuk Kulübü projesi, Adapazarı Beşköprü’de (29/1 pafta, 11732 numaralı, 4008 metrekarelik alanda) uygulanacaktır.
Güzel Sanatlar ve Spor Yüksekokulları Ne Güne Duruyor
Zorunlu yaz okulları uygulamasında her öğrencinin kendi okulunda eğitim görmesi esas alınmalıdır. Daha doğrusu her ilköğretim okulu aynı zamanda bir yaz okulu olarak düşünülmelidir. Okullar, olanakları farklı da olsa, yaz okulu programını kendi koşullarına uyarlayabilir. Yaz programlarının uygulanması için çok büyük spor salonlarına, yüzme havuzlarına da gereksinim yoktur. Bu tür olanaklara sahip olan okullar elbette olanaklarını öğrenciler için seferber edecektir. Fakat programın başarısı için öncelikli olarak bina vb. sıkıntıları öne sürmek ( sekiz yıllık kesintisiz eğitime başlangıçta duyulan tepkileri anımsayalım) doğru bir tutum değildir. Yaz okulu etkinliklerinin büyük bölümü açık alanlarda gerçekleştirilebilir. Bu açıdan, okul bahçelerinin otopark olarak kiralanması değil, etkinliklerde değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yaz okulu programlarının zenginleştirilmesi için Milli Eğitim-Üniversite işbirliğine gidilebilir. Üniversitelerin resim-iş atölyeleri, spor tesisleri, konferans salonları vb. olanakları, zorunlu yaz programları çerçevesinde, tatillerde ilköğretim okulları ile paylaşılabilir. Buna liselerin olanakları da eklendiğinde, ilköğretimde zorunlu yaz okulu uygulamasının başarısı için bütün koşulların elverişli olduğu ortaya çıkar.
Yaz Okullarında Staj Olanağı
Bütün devlet okulları resmi tatil günleri dışında açık tutulmaktadır. Uzun yaz tatillerinde, okulların salon vb. tesislerin yeterince değerlendirilememektedir. Öğretmen yetiştiren fakülte ve yüksekokulların öğrencilerinin staj ve okul deneyimi dersleri, yaz tatillerine denk getirilebilir. Genç öğretmen adayları, rehber öğretmen gözetiminde, ilköğretim okullarının yaz okulu programlarında görevlendirilebilir. Yaz okullarının sosyal, kültürel ve spor ağırlıklı etkinliklerinde en çok beden eğitimi ve spor yüksekokulları ile eğitim fakültelerinin resim-iş, müzik, İngilizce öğretmenliği bölümü öğrencilerinden yararlanılabilir. Bu okullarda, güzel sanatlar fakültesi öğrencileri de görevlendirilebilir.
Uygulamaya pedagojik gerekçelerle karşı çıkanlara, ücretli öğretmenlik uygulamasının sakıncaları ile özel kursların yarattığı tahribatlara dikkat çekilerek yanıt verilebilir. Aslında her okulda yaz tatilinde görev almak isteyen deneyimli öğretmenler de olacaktır. Bu öğretmenler, okul yönetimi ile birlikte yaz programının uygulanmasında görev ve sorumluluk alabilir.
Zorunlu Yaz Okulu Programı
MEB’in zorunlu yaz okulu programı okulların koşulları ve olanakları dikkate alınarak hazırlanmalıdır. Programda güzel konuşma ve yazma , satranç, tiyatro, halkoyunları, müzik, resim-iş, spor (basketbol, voleybol, futbol, atletizm, masatenisi, jimnastik, yüzme, step ), eğitsel oyunlar vb. gereksinimler dikkate alınmalıdır. Her okulda bu etkinliklerin tamamının gerçekleştirilmesi zordur. Fakat okulların genelinde bu tür etkinlikler normal eğitim süresince yürütülmektedir. Zorunlu yaz okulları ile, ilköğretim okullarında normal koşullarda zaten yürütülen (ulusal bayramlara-belirli gün ve haftalara hazırlık ile satranç, gezi-gözlem, spor, müzik ve müsamere kollarının etkinlikleri ) çalışmalar, yaz döneminde yoğunlaştırılarak sistemli hale getirilmektedir.
Okullar, bu programı uygulamak için yardıma da muhtaç değildir. Bu programın uygulanması için okul bahçesi, derslik, kütüphane, varsa spor salonu yeterlidir. Zorunlu yaz okulları, tatilde sosyal, sportif ve kültürel etkinlikleri yaygınlaştırarak özel kampların sakıncalarına son verecektir. Zorunlu yaz okulları, bugün sınırlı sayıda öğrencinin yararlanabildiği özel yaz okullarının tersine güvenli, parasız, eğitici nitelikleri ile başarı kazanacaktır.
(*) Bu yazı, Öğretmen Dünyası’nın Haziran 2003 tarihli 282. Sayısında yayımlanmıştır.
Kaynaklar:
- Cumartesi Milliyet,08.06.2002
- Toktamış Ateş, Cumhuriyet, 04.02.2003
- Hürriyet, 25 Mart 2002- Star, 10 Mayıs 2002
- Aydınlık, 16 Mart 2003, Sayı:817
- Dr. Necip Hablemitoğlu, Köstebek, s. 224-226