Öğretmen Pınar Balacan, ilkokul 4. sınıfı okutuyordu. Bir taşra kasabasında görevliydi. Türkçe dersinin ana konusu (tema) Erdemler‘di. Ana konu, Fatih’in İstanbul Rüyası (s. 99) metniyle ilişkilendirilmişti. Metnin yazarı, Talip Arışahin‘di. Pınar Hanım, metni önceden incelememişti. Metinle ilgili görsel sınıfça yorumlandı. Öğretmen metni okuduktan sonra birkaç öğrenciye okuttu. Sıra, metinle ilgili soruların yanıtlanmasına geldi. İlk soruyu, sınıfın en küçük öğrencisi Esin Nergis okudu:
“Şehir halkı niçin Akşemşettin’i padişah sanıyor?”
Esin’in, Akşemseddin yerine Akşemşettin demesi, öğretmenin dikkatini çekti. Fatih Sultan Mehmed‘in hocası Akşemseddin‘le ilgili yanlış ifadeyi düzeltmek istedi:
– Akşemseddin…
Esin, elindeki kitapla öğretmenine doğru yürüdü. İnce parmağıyla, okuduğu soruyu Pınar Öğretmene gösterdi. Öğretmen, soru cümleleri ile metni dikkatle inceledi. Metinde Akşemsettin ifadesi iki kez kullanılmıştı. Metnin sonundaki ilk soruda Akşemşettin, ikincisinde ise Akşemsettin ifadesine yer verilmişti.
Öğretmen, Türkçe ders kitabındaki bu yazım yanlışı karşısında şaşkınlığını gizleyemedi. İlerleyen günlerde kitabı dikkatle inceledi. Kuşe kâğıda basılan İlkokul Türkçe Ders Kitabı 4, çok sayıda anlatım bozukluğu, dil ve yazım yanlışı içeriyordu.
Akşemseddin, İsmail Hakkı Uzunçarşılı‘nın hazırladığı Büyük Osmanlı Tarihi‘nde (Cilt 1, s. 485, 534, 535; 2. Cilt, s. 609) Ak Şemseddin olarak geçiyor. Türkçe kitabında geçen Fatih Sultan Mehmet ifadesi (s. 99), Büyük Osmanlı Tarihi’nde (1. Cilt, s. 220, 222, 317, 425, 490, 524) ise Fatih Sultan Mehmed olarak geçiyor.
Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği’nin 6. maddesine göre, ders kitapları bilimsel hata içermez. Yaşayan Türkçe doğru, güzel ve etkili kullanılır. Konuların işlenişinde öğrencinin seviyesine ve gelişim özelliklerine uygun olarak doğru, anlaşılır, yalın bir dil ve anlatım kullanılır.
İlkokul Türkçe Ders Kitabı 4, ders kitaplarında kangrenleşmiş dil, yazım ve mantık hatalarının nüksettiğini gösteriyor.
(Körfez, 4 Ocak 2019)
Kaynakça:
Kaftan Ayan, H., Arslan, Ü., Kul, S., Yılmaz, N. (2018). İlkokul Türkçe Ders Kitabı 4 (1. Baskı), Devlet Kitapları.
Uzunçarşılı, Ord. Prof. Dr. İ. Hakkı. (Tarihsiz). Büyük Osmanlı Tarihi, 1. Cilt, 7. Baskı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları.
Uzunçarşılı, Ord. Prof. Dr. İ. Hakkı. (Tarihsiz). Büyük Osmanlı Tarihi, 2. Cilt, 7. Baskı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları.
https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_10/15022312_yonetmelikdegisikligi_derskitaplari_14102015.pdf Erişim: 04.01.2019.
http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_01/12113913_yonetmelikderskitaplari.pdf Erişim: 04.01.2019.