Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine  İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar’la, ilkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerine yetiştirme kursları açılacak (Resmî Gazete, 31.08.2018).  Türkçe ve Matematik derslerinde öngörülen kazanımları edinemeyen öğrencilere, bir öğretim yılında 160 saati geçmeyecek biçimde eğitim verilecek. Destekleme eğitiminde, bir gruptaki öğrenci sayısı 1-6 olarak öngörülmekle birlikte bu sayı 10’a çıkabilecek. Kurslarda kadrolu sınıf öğretmenlerinin yanı sıra, ihtiyaç duyulması hâlinde,  ücretli öğretmenler de görev alabilecek. Kurslar, kasım ayının ilk haftasında başlayacak ve nisan ayının son haftasında sona erecek. 

Programın Amaçları

İlkokullarda Yetiştirme Programı (İYEP) Uygulama Kılavuzunda, programın genel amaçları şöyle sıralanmaktadır:

• Öğrencilerin Türkçe ve Matematik derslerinde İYEP kapsamında belirlenen kazanımlara ulaşmalarını sağlayacak etkinlikler ve öğrenme yaşantıları planlamak,
• Öğrencilerin psikososyal açıdan desteklenmesini sağlamak,
• Sonraki eğitim kademelerinde ortaya çıkması muhtemel uyum sorunlarını önlemek,
• Akademik başarısızlıktan kaynaklanan devamsızlıkların önüne geçmek,
• Programa dâhil edilen öğrencilerin beklenen öğrenme seviyesine ulaşmasına yardımcı olmak,
• Sorun çözebilen, iletişime ve öğrenmeye açık, özgüven ve sorumluluk sahibi sağlıklı ve mutlu bireylerin yetişmesine imkân sağlamaktır.

Günde Sekiz Saat Pedagojik mi?

İlkokul 4. sınıflarda 11  ders okutulmaktadır: Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri, Sosyal Bilgiler, Yabancı Dil, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Görsel Sanatlar, Müzik, Trafik Güvenliği, İnsan Hakları Yurttaşlık ve Demokrasi, Oyun ve Fiziki Etkinlikler. Haftada 30 saat zorunlu dersin okutulduğu 4. sınıfta, destek eğitimiyle birlikte,  haftalık ders yükü 40 saate çıkacaktır.

3.sınıflarda haftada 28’i zorunlu, 2’si serbest olmak üzere toplam 30 saat ders okutulmaktadır. 3. sınıflarda okutulan ders sayısı ise 8’dir: Türkçe, Hayat Bilgisi, Fen Bilimleri, Matematik, Yabancı Dil, Görsel Sanatlar, Müzik, Oyun ve Fiziki Etkinlikler. Kasım ayında verilmesi planlanan destek eğitimiyle birlikte 3. sınıf öğrencilerinin haftalık ders yükü 40’ı bulacaktır.

9 ve 10 yaş grubundaki çocuklara günde 8, haftada 40 saat ders pedagojik midir? Destek eğitiminde sorgulanması gereken önemli noktalardan biri bu olmalıdır.

Yurttaşlık Eğitimi Sorgulanmayacak mı?

Programda,  3. ve 4. sınıflarda edinilmemiş kazanımların Türkçe ve Matematik dersleriyle sınırlandırıldığı görülmektedir. Bu durumda, 4. sınıfta okutulan 11 dersten geriye kalan 9’u ne olacak? Sözü edilen derslerle ilgili yetersizlikler olağana mı karşılanacak? Sosyal Bilgiler, Yabancı Dil, Müzik, Görsel Sanatlar vd. diğer dersler, destek eğitimi kapsamındaki Türkçe ve Matematikten daha önemsiz mi sayılacak? Yabancı Dil derslerinin öğretiminde karşılaşılan sorunlar çözümsüz mü kalacak? 3. sınıfta okutulan 8 dersten yetiştirme programına alınmayan 6’sının durumu için de benzer şeyler söylenebilir. Fen Bilimleri ya da Hayat Bilgisi kazanımlarını edinemeyen öğrenci için bir çözüm üretilmeyecek mi? 3. ve 4. sınıflarda, yurttaşlık eğitiminin vazgeçilmez dersleri olan Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgilerin kazanımlarını edinemeyen öğrenciler yeterli mi kabul edilecek?

Öğretmenler Sekiz Saatte Tükenmeyecek mi?

Günde ortalama 8, haftada 40 saat ders yükü sadece öğrenciler açısından değil, öğretmenler açısından da sorgulanması gereken sorunlardan biri olmaktadır. Üst üste 6 saat derse giren bir sınıf öğretmeninin, 7. ve 8. saatlerdeki verimliliği, kafa yorulması gereken sorunlardan biridir.

Özel Eğitim Tanısı Olanlar Yararlanamayacak

Kazanımlara erişim sorunu yaşayan ve bu anlamda desteğe en çok ihtiyaç duyan özel eğitim tanısı konmuş  öğrenciler destek eğitiminden yararlanamayacak.  Örgün eğitim kurumlarında kaynaştırma programı uygulanan öğrencilerin destek programına dâhil edilmemesi, programdan beklenen yararla çelişen bir uygulama olarak  görülmektedir.

 İlkokul Öğretmenleri “Harranlı”mı?

Ortaokullarla liselerde verilen destekleme ve yetiştirme kurslarında öğretmenlere 27,82 TL ek ders ücreti ödenmektedir. İlkokullarda verilmesi planlanan kursların ders ücreti ise 13,91 TL’dir! Ek ders ücreti konusunda sınıf öğretmenlerinin aleyhine olan mevcut durum, destek eğitimiyle sürdürülmektedir.  160 saatlik destek eğitiminde görev alan bir sınıf öğretmenine  2 bin 225  TL, ortaokul ya da lisede görevli alan öğretmenlerine ise 4 bin 448 TL ödenmesi eşit işe eşit ücret uygulamasıyla çelişmektedir.  

 Sonuç ve Öneriler

1. İlkokullarda öğrencilerin edinemediği düşünülen  kazanımlar, Türkçe ve Matematik dersleriyle sınırlandırılmaktadır.  Programda Fen Bilimleri, Sosyal Bilgiler, Görsel Sanatlar, Müzik, Yabancı Dil vd. derslerde edinilemeyen kazanımlarla ilgili bir düzenlemeye gidilmemiştir.  Destek eğitiminin  iki dersle sınırlandırılması, ilköğretim programında öngörülen kazanımlar açısından eksik ve sorunludur.
2. Özel eğitim tanısı konmuş öğrencilerin program dışı tutulması, eğitim hakkı ve eşitlik ilkesine aykırıdır.
3. Oyun çağındaki çocukların günde 8, haftada 40 saatlik  program kapsamına alınması, eğitimbilim ilkeleriyle örtüşmemektedir. Uzun ve yorucu program, destek eğitiminden beklenen  yararın gerçekleşmesini engelleyen etkenlerden biri olarak görülmektedir.
4. Öğretmenlerin günde 8 saat aralıksız derse girmesi, verimlilik yönünden sorunludur.
5. ve 4. sınıf destek eğitiminde görev alan sınıf öğretmenlerine ödenmesi kararlaştırılan 13,91 TL ek ders ücreti, ortaokul ve liselerde aynı görev için ödenen ders ücretinin yarısı kadardır. Ek derslerle ilgili bu uygulama, eşit işe eşit ücret ilkesiyle açıklanamamaktadır.
6. Destek eğitimi verilen okulların yöneticilerine ek ders ücreti ödenmemesi, yöneticilerin sorumlukları bağlamında haksız bir uygulama olarak değerlendirilmektedir.
7. Destek eğitimlerinin, okulların temizlik vb. sorunlarını olumsuz yönde etkilemesi beklenmektedir. Az sayıdaki temizlik çalışanıyla zorlukla yürütülen temizlik işlerinin, artan ders yükü nedeniyle, geç saatlere kadar uzayacağı öngörülmektedir.
8. İkili eğitim uygulaması, destek eğitiminin zayıf halkalarından biri olarak değerlendirilmektedir.
9. Eğitim süresinin uzamasının, okulların elektrik, doğalgaz giderlerinde artışa yol açabileceği  tahmin edilmektedir.
10. İlköğretim kurumlarında haftalık zorunlu ders saatleri azaltılmalı, destek eğitimleri mevcut zaman çizelgeleri doğrultusunda Bu amaçla, öğleden sonraki  ders saatleri akademik, sosyal, kültürel ve sportif çalışmalar için değerlendirilmelidir.  

 (Körfez, 29 Eylül 2018)

 Kaynakça:

http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/08/20180831.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/08/20180831.htm Erişim: 29.09.2018.

https://drive.google.com/file/d/1NF0t0kZeHbyrIaW0T5oC1OZyoTXofWwc/view Erişim: 29.09.2018.

http://www.eba.gov.tr/ekitap?&search=Matematik%203 Erişim: 29.09.2018.