Yönetmeliğin Geneli Üzerindeki Görüş ve Değerlendirme

Yönetmelik, Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine göre incelenmiş olup taslakla ilgili görüşlerimiz tablo metnine yansıtılmış ve aşağıdaki hususlarında dikkate alınması;

Mevcut Yönetmelik Maddesi

Değişiklik Önerinizin Nedeni/Açıklaması

Mevcut Yönetmelik Maddesine Yönelik Teklif Edilen Değişiklik veya Eklenmesini İstediğiniz Yeni Madde Teklifi

Yönetmeliğin  amaç ve ilkelerinin tanımlanması gerekir.

İlköğretimin temel amaç ve ilkeleri:       Öğrencilere, Atatürk ilke ve devrimlerini benimsetme; vatana ve millete bağlılık;  Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na ve demokrasinin ilkelerine, insan haklarına uygun olarak haklarını kullanma, başkalarının haklarına saygı duyma, görevini yapma ve sorumluluk yüklenebilen birey olma bilincini kazandırmak,

     Millî ve evrensel kültür değerlerini tanımalarını, benimsemelerini, geliştirmelerini bu değerlere saygı duymalarını sağlamak.

Madde 6–(1) Okul öncesi eğitim kurumlarında;

a)      Okul öncesi eğitim kurumlarında günde ellişer dakikalık aralıksız 6 etkinlik saati süre ile ikili eğitim yapılır. Ancak, ana sınıflarında kayıt alanındaki tüm çocukların kayıtlarının yapılmasına rağmen, ikili eğitim için grup oluşturacak sayıda çocuk bulunamadığı takdirde okulun öğretim şekline uygun olarak normal eğitim de yapılabilir.

b)       Bir gruptaki çocuk sayısının 10’dan az, 20’den fazla olmaması esastır.

Okul öncesinde ikili eğitim uygulaması, çalışan anne ve babaları sıkıntıya sokmakta ve kayıt dışı ‘okul’ların tercih edilmesine neden olmaktadır.

Madde 6 – (1) Okul öncesi eğitim kurumlarında;

a)         08.00-18.00 saatlerinde tam gün eğitim yapılır.

b)        Bir gruptaki çocuk sayısının 10’dan az, 15’ten fazla olmaması esastır.

              Madde 6- (2/b) İlköğretim kurumlarında;

   Normal öğretim yapılan okullarda yemek ve dinlenme için en az 40, en çok 90 dakika süre verilir. Bu süre okul yönetimince okul çevresinin şartlarına göre düzenlenir, il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne bilgi verilir. İkili öğretim yapılan ilköğretim kurumlarında sabahçı ve öğlenci grup öğrencilerinin çıkış ve girişleri arasında en fazla 30 dakikalık süre ayrılır.

Yarım saatlik  süre, beslenme ve dinlenme için yeterli değildir. Uygulamayla, gelişme çağındaki öğrencilerin  sağlıklı beslenme olanakları ve  okulda geçirmeleri gereken zaman azaltılmaktadır. 

              Madde 6- (2/b) İlköğretim kurumlarında;

    Normal öğretim yapılan okullarda yemek ve dinlenme için en az 60, en çok 90 dakika süre verilir. Bu süre okul yönetimince okul çevresinin şartlarına göre düzenlenir, il/ilçe millî eğitim müdürlüğüne bilgi verilir. İkili öğretim yapılan ilköğretim kurumlarında sabahçı ve öğlenci grup öğrencilerinin çıkış ve girişleri arasında en fazla 30 dakikalık süre ayrılır.

Kayıt zamanı ve kayıt yaşı

 Madde 11(6) İlkokula kayıt:

a) İlkokulların birinci sınıfına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 66 ayını dolduran çocukların kaydı yapılır. Gelişim yönünden ilkokula hazır olduğu anlaşılan 60-66 ay arası çocuklardan, velisinin yazılı isteği bulunanlar da ilkokul birinci sınıfa kaydedilir.

1.sınıf için  en uygun yaş, 72 ayın doldurulduğu tarihtir.  Erken yaşta okula başlamak, erken yaşta tükenmeye neden olmaktadır.

Kayıt zamanı ve kayıt yaşı

 Madde 11(6) İlkokula kayıt:

a) İlkokulların birinci sınıfına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 72 ayını dolduran çocukların kaydı yapılır. Gelişim yönünden ilkokula hazır olduğu anlaşılan 66-72 ay arası çocuklardan, velisinin yazılı isteği bulunanlar da ilkokul birinci sınıfa kaydedilir.

Ölçme ve değerlendirmenin genel esasları

Madde 20-(2)  İlkokul 1., 2. ve 3. sınıflarda öğrencilerin başarısı; gelişim düzeyleri dikkate alınarak öğretmen rehberliğinde gerçekleştirilen ders etkinliklerine katılımları ile öğretim programlarında belirtilen ölçme ve değerlendirme ilkelerine göre tespit edilir. Karnede “çok iyi”, “iyi” ve “geliştirilmeli” şeklinde gösterilir.

Ölçme ve değerlendirmenin genel esasları

Madde 20-(2)  İlkokul 1., 2., 3. ve 4. sınıflarda öğrencilerin başarısı; gelişim düzeyleri dikkate alınarak öğretmen rehberliğinde gerçekleştirilen ders etkinliklerine katılımları ile öğretim programlarında belirtilen ölçme ve değerlendirme ilkelerine göre tespit edilir. Karnede “çok iyi”, “iyi” ve “geliştirilmeli” şeklinde gösterilir.

Ölçme ve değerlendirmenin genel esasları

Madde 20-(3)      İlkokul 4. sınıfta öğrenci başarısı; sınavlar ile ders etkinliklerine katılım çalışmalarından alınan puanlara göre değerlendirilir.

Notla değerlendirmeye son verilmesinin, akademik ve sosyal başarıyı olumlu yönde etkilemesi beklenmektedir. 

Bu madde, yürürlükten kaldırılmalıdır.

31 (1) İlkokullarda öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılmaması esastır. Ancak; istenilen yeterlik düzeyine ulaşamamış ilkokul öğrencilerine, velinin yazılı talebi üzerine, ilkokul öğrenimi süresinde bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yaptırılabilir. Okula hiç devam etmeyen öğrenciler ve ilkokul haftalık ders çizelgesindeki tüm derslerden puanı girilmeyen öğrenciler ile bu Yönetmeliğin 27. maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen mazeretler dışında okula en az bir dönem devam etmeyen öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılır.

31 (1) İlkokullarda öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılmaması esastır. Ancak,  1. sınıfta istenilen yeterlik düzeyine ulaşamamış ilkokul öğrencilerine,  sınıf öğretmeninin kararıyla, ilkokul öğrenimi süresinde bir defaya mahsus olmak üzere sınıf tekrarı yaptırılabilir. Okula hiç devam etmeyen öğrenciler ve ilkokul haftalık ders çizelgesindeki tüm derslerden puanı girilmeyen öğrenciler ile bu Yönetmelik’in 27. maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen mazeretler dışında okula en az bir dönem devam etmeyen öğrencilere sınıf tekrarı yaptırılır.

      Yıl sonunda, seminer dönemleriyle sınırlı olmak üzere, ihtiyaç duyan öğrenciler için yetiştirme programı düzenlenir. Sınıf tekrarına yetiştirme programından sonra karar verilir.  

İlköğretim kurumlarında sınıf yükseltme

Madde 32–(1) İlkokul 1., 2. ve 3. sınıf öğrencilerinden bilgi ve beceri bakımından sınıf düzeyinin üstünde olanlar velisinin yazılı talebi, sınıf öğretmeninin önerisi ile eğitim ve öğretim yılının ilk ayı içinde sınıf yükseltme sınavına alınırlar. Başarılı olanlar bir üst sınıfa yükseltilir.

Sınıf yükseltme ihtiyacı, 4. sınıfta da gündeme gelebilir. Bir öğretim yılı okula gelmeyen öğrencilerin  sınıf yükseltme sınavına alınması, devamsızlığı özendirir.

İlköğretim kurumlarında sınıf yükseltme

Madde 32 – (1) İlkokul 1., 2., 3. ve 4. sınıf öğrencilerinden bilgi ve beceri bakımından sınıf düzeyinin üstünde olanlar velisinin yazılı talebi, sınıf öğretmeninin önerisi ile eğitim ve öğretim yılının ilk ayı içinde sınıf yükseltme sınavına alınırlar. Başarılı olanlar bir üst sınıfa yükseltilir. Devam takip işlemlerine karşın okula devamı sağlanmayan öğrenciler, sınıf yükseltme sınavına alınamazlar.

İlköğretim kurumlarında sınıf yükseltme

Madde 32-(4) Ortaokul/İmam-hatip ortaokulu 5., 6.  ve 7. sınıf öğrencilerine velisinin yazılı başvurusu üzerine bir eğitim ve öğretim yılı Diyanet İşleri Başkanlığının açmış olduğu hafızlık eğitimine devam etmelerine izin verilir. Hafızlık eğitimine devam ettiğini belgelendirenlerden o eğitim ve öğretim yılı için devam zorunluluğu aranmaz. Bu sürenin bitiminde öğrencilerin okula devamları sağlanır. Bu öğrenciler okula döndüklerinde, devam edemedikleri eğitim ve öğretim yılına ait derslerden okul müdürünün sorumluluğu ve koordinesinde, alan öğretmenlerinden oluşturulacak komisyonca sınava alınır. Başarılı olanlar bir üst sınıfa devam ettirilir.

Örgün eğitim kurumlarına devamsızlığı özendiren bu madde,  Öğretim Birliği Yasası’na aykırıdır.  İlköğretimde başarı yıl sonunda yapılacak ‘sınav’a indirgenemez. İlköğretimde, öğrenciler arası etkileşim ve  sosyal etkinlikleri sınırlayan uygulamaların, duygu ve düşünce birliğinin sağlanmasında  sınırlayıcı olduğu düşünülmektedir.  

Bu madde yürürlükten kaldırılmalıdır.

Öğretmen

Madde 43-(3) İlkokullarda Yabancı Dil ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin alan öğretmenlerince okutulması esastır.

İlkokullarda, oyun çağı dikkate alındığında, beceri derslerinin alan öğretmenlerince okutulmasının yararlı olacağı öngörülmektedir.   

Öğretmen

Madde 43-(3) İlkokullarda Yabancı Dil, Müzik, Resim ve Görsel Sanatlar derslerinin alan öğretmenlerince okutulması esastır.

Madde 54–(1) Ortaokul ve imam-hatip ortaokulu öğrencilerine, olumsuz davranışlarının özelliğine göre uyarma, kınama ve okul değiştirme yaptırımlarından biri uygulanır.

Cezai ehliyeti olmayan oyun çağı çocuklarına yaptırım uygulaması yerine, önleyici rehberlik hizmetlerinin geliştirilmesi ve hedeflenen davranışların kazandırılmasında aile ve okulun sorumluluğunun arttırılmasının daha etkili olacağı değerlendirilmektedir.  .

Bu madde, yürürlükten kaldırılmalıdır.

Madde 67–(1)  Okul öncesi eğitim hizmeti resmî okul öncesi eğitim kurumlarında ücretsizdir. Ancak çocukların beslenme, temizlik hizmetleri ve eğitim programının uygulanmasına yönelik eğitim materyalleri için ücret alınır. Alınacak bu ücret, ücret tespit komisyonunca nisan ayında tespit edilir.

Okul öncesinde okullaşma oranının yükseltilmesi, eğitim materyalleri ve beslenme giderlerinin Devletçe karşılanmasına bağlıdır.  

Madde 67–(1)  Okul öncesi eğitim hizmeti resmî okul öncesi eğitim kurumlarında ücretsizdir. Çocukların beslenme, temizlik hizmetleri ve eğitim programının uygulanmasına yönelik eğitim materyalleri Devlet tarafından ücretsiz olarak karşılanır.

Madde 77–(1) Küçük yaşlardan itibaren görev ve sorumluluk duygularını geliştirmek, okulun yönetim işlerinde görev almalarını sağlamak amacıyla ortaokul ve imam-hatip ortaokulu öğrencileri, okul yerleşim alanı içinde nöbet görevlerini yürütürler

Nöbet görevi, ‘güvenlik’le sınırlandırılamaz. Okul içi iletişim,  danışma vb. nöbet görevleri, çocuk yaştan itibaren sorumluluk bilincinin kazandırılmasında  etkili olmaktadır.

Madde 77–(1) Küçük yaşlardan itibaren görev ve sorumluluk duygularını geliştirmek, okulun yönetim işlerinde görev almalarını sağlamak amacıyla ilkokul (1. sınıflar hariç), ortaokul ve imam-hatip ortaokulu öğrencileri, okul yerleşim alanı içinde nöbet görevlerini yürütürler

Çocuk kulübü ve yetiştirme kursları

Madde 83–(1) Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumlarında; velilerin istemeleri, personel ve fiziki imkânların yeterli olması hâlinde çocukların/öğrencilerin eğitimlerinin ve sosyal gelişimlerinin desteklenmesi amacıyla eğitim saatleri dışındaki zamanlarda faaliyet göstermek üzere çocuk kulüpleri kurulabilir. Çocuk kulüplerinin kuruluş, çalışma usul ve esasları Yönerge ile belirlenir.

(2) Ortaokul ve imam-hatip ortaokullarında hizmet verilen alanlarda günlük çalışma saatleri dışındaki zamanlarda, hafta sonu, yarı yıl ve yaz tatilinde öğrencilerin eğitim ve öğretimine destek sağlamak amacıyla yetiştirme kursları açılabilir. Yetiştirme kurslarının çalışma usul ve esasları Yönerge ile belirlenir.

Okul öncesinde, yaz tatillerinde de  hizmet verilen eğitim bölgesi anaokulları açılmalıdır.

Ortaokullarda, hafta içi ya da hafta sonlarında düzenlenen ‘yetiştirme’ kurslarından beklenen yarar sağlanmamaktadır. Bir öğrencinin haftanın 7 günü okulda derse girmesi ya da akşam saatlerine kadar okulda kalması,  eğitim bilimin temel ilkelerine aykırıdır. Dersi derste öğrenme ve dersi derste öğretme zorunluğu hayata geçirilmelidir.

Çocuk kulübü ve yetiştirme kursları

Madde 83–(1) Eğitim bölgelerinde, kesintisiz eğitim verilen okul öncesi eğitim kurumları açılır. Bu kurumlara kayıtlarda, çalışan anne ve babaların çocuklarına öncelik tanınır.

(2) İlköğretim kurumlarında, çalışma saatleri dışındaki zamanlarda, hafta sonu, yarı yıl ve yaz tatilinde kültürel, sanatsal, sportif çalışmalar yapılabilir.