Hüseyin CanerikERMENİLERİN İŞLEDİKLERİ KATLİAMLAR SOSYAL BİLGİLER KİTABINDAN ÇIKARILDI
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından 4 Mayıs 2004 tarihinde Başkent Öğretmenevinde gerçekleştirilen İlköğretim Program Geliştirme toplantısının resmî davetlilerinden biri de Soros’un Açık Toplum Enstitüsü’dür. Söz konusu toplantıya, Soros’u temsilen, Eğitim Reformu Girişimi’nden Neyyir Kalaycıoğlu katılmıştır (Canerik, 2005: 39). İlköğretim programları, emperyalizmin finanse etiği ‘sivil’ örgütlerin baskıları sonucunda yenilendi. Türk eğitim sistemini millî içeriğinden arındırma süreci kesintisiz sürmektedir. Bu süreç, ders kitapları ve eğitim programlarındaki tasfiyeyle, âdeta millî bir travmaya dönüşmüştür. Bu yazıda, farklı tarihlerde yayımlanan Sosyal Bilgiler ders kitaplarında Ermeni sorununun nasıl işlendiği ele alınmaktadır.
Ermeni sorunu, 2005 Sosyal Bilgiler programından önce 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında yer almıştır. Program değişikliğiyle birlikte, sözü edilen konu 4. sınıf Sosyal Bilgiler kitabına konulmuştur. 5. sınıf öğrencilerinin zihinsel gelişimlerine paralel olarak daha rahat kavranabilecek bir konu, 4. sınıf kitabına hangi gerekçeyle alınmıştır?
Ermeni sorunu eski kitaplarda bir sayfa (Şenünver vd., 2004: 40, 41; Yamanlar vd., 2003: 39, 40), yeni kitapta ise bir fotoğraf karesi kadar yer tutmuştur (Tekerek vd., 2006: 55). Yeni kitapta, Ermeni sorunuyla ilgili konuda 77 sözcük (s. 55), eski kitapta ise 289 sözcük kullanılmıştır (Şenünver vd. 2004: 72,73).
Ermeni sorunu, eski Sosyal Bilgiler kitabında savunma savaşı kapsamında değerlendirilmekte ve Ermeni katliamlarından söz edilmektedir (Şenünver vd., 2004: 41). (Savunma savaşı ifadesi, vatan savunmasından başka bir anlam taşımamaktadır ki, sözde soykırıma karşı mücadelede en kritik dayanağımızdır.) Kitapta, Ermeni sorununa toplam bir sayfa yer verilmiştir (s. 40, 41). Ermeni saldırılarının, Doğu Cephesi başlığı altında işlendiği kitapta şu noktalara dikkat çekilmektedir:
“(Ermenistan) Askerî birliklerini ve çetelerini Doğu Anadolu’ya saldırmak için görevlendirdi. Bu saldırılar karşısında birçok vatandaşımız hayatını kaybetti. Köylerde, kasabalarda insanlarımız toplu olarak katledildi. Camilere toplanan vatandaşlarımız yakılarak öldürüldü. 1919 yılından itibaren Osmanlı Devleti, Ermenilere karşı savunma savaşı yaptı. … Ermenilere karşı elde edilen bu zafer TBMM’nin ilk askerî ve siyasi zaferidir.”” (s. 41).
Sözü edilen konu, 2003 yılında basılan ve ücretsiz dağıtılan başka bir Sosyal Bilgiler 5. sınıf kitabında şöyle ele alınmaktadır: “Daha önce yaptıkları gibi önlerine çıkan Türkleri öldüren, köyleri, kasabaları yakıp yıkan Ermenilerin saldırılarını durdurabilmek için TBMM Hükûmeti, Doğu Cephesi’ni açtı.” (Yamanlar vd., 2003: 40).
Ermeni sorunu, Sosyal Bilgiler 4. sınıf kitabında da Doğu Cephesi konusunda işlenmiştir Yeni kitapta, Ermenilerin işledikleri katliamlardan söz edilmemektedir. Eski kitaptan aynen alınan yukarıdaki ifadelerin hiçbirine yeni kitapta rastlanmamaktadır. Yeni Sosyal Bilgiler 4. sınıf ders kitabında, eski kitapta olduğu gibi, Ermenilerin İtilaf Devletleri tarafından kışkırtıldıkları belirtilmektedir. Fakat yeni kitapta Ermeniler tarafından gerçekleştirilen katliamlardan tek sözcükle bile söz edilmemektedir.
Ermeni sorununa, özel bir yayınevi tarafından hazırlanan ve MEB tarafından ücretsiz olarak dağıtılan başka bir 4. sınıf Sosyal Bilgiler kitabında ise hiç yer verilmemiştir (Kolukısa vd., ?). Talim ve Terbiye Kurulunun (TTK) 18.07.2005 tarih ve 255 sayılı kararı ile, 2005-2006 yılından itibaren beş yıl süreyle ders kitabı olarak okutulması uygun görülen kitapta, Ermenilerin Türkleri hedef alan katliamları vb. konulardan söz edilmemektedir.
Genelkurmay Başkanımız Orgeneral Yaşar Büyükanıt, sözde soykırım kararından dolayı, ABD’nin ‘kendi ayağına kurşun sıktığını’ dile getirmişti (Milliyet, 14.10.2007). Ders kitaplarından, emperyalistlerce kışkırtılan Ermenilerin işledikleri katliamları çıkaranlar da, hiç kuşkusuz, Türkiye’nin ayağına kurşun sıkmışlardır.
Sonuç ve Öneriler
· Sosyal Bilgiler ders kitaplarından, emperyalistlerin harekete geçirdiği Ermenilerin gerçekleştirdiği katliamların çıkarılması, AB-ABD eksenli sözde soykırım dayatmalarının bir sonucu olarak değerlendirilmektedir.
· Türkiye, kitaplarını tarihsel gerçeklerden arındırarak uluslararası platformlarda kendi kendisini yalnızlaştırmıştır.
· Türkiye’nin, Ermenilere karşı vatan savunması yaptığı gerçeğinin kitaplarda işlenmemesi, ülkemize yönelik Batı kaynaklı tertiplere meşruiyet olanağı sağlayacaktır.
· İlköğretim Sosyal Bilgiler ders kitapları millî tarih bilinciyle yeniden ele alınmalı ve küresel etkilerden arındırılmalıdır. (25.10.2007, KOCAELİ)
Kaynakça
Canerik, H. (2005). Küreselleşmenin Eğitim Programı. Ankara: Bağımsızlıkçı Aydınlanmacı Halkçı Eğitim Derneği Yayını.
Karagöz, D., Tekerek, M., Kaya, N., Azer, H., Alıç, M. D., Yılbat, B., Koyuncu, M. Ulusoy, K. (2007 ). İlköğretim Sosyal Bilgiler 5 Ders Kitabı. İstanbul: Devlet Kitapları (Feza Gazetecilik A.Ş). 3. Baskı.
Kolukısa, Doç. Dr. E. A., Oruç, Arş. Gör. Ş., Akbaba, Arş. Gör. B., Dündar, Arş. Gör. H. (Tarihsiz). İlköğretim Sosyal Bilgiler 4 Ders Kitabı. Ankara: A Yayınları.
Şahin, Prof. Dr. C.,Yamanlar, E., Göze, H. (2003). İlköğretim Sosyal Bilgiler 5. İstanbul: Ders Kitapları A.Ş.
Şenünver, G., Karabulut, Dr. E., Kesim, H. S., Turgut, R., Ercan, N., Küçükbaycan, M., Uslu, H., Akay, A. (2004). Sosyal Bilgiler 5. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
Tekerek M.; Kaya, N.; Alıç, D. M.; Yılbat, B.; Yıldırım, T.; Koyuncu, M.; Ulusoy, K. (2006). İlköğretim Sosyal Bilgiler 4 Ders Kitabı. İstanbul: MEB Devlet Kitapları (İkinci Baskı).
