PÜLÜMÜR AKDİK (KÖYÜ) İLKOKULU ÖĞRETMENİ SITKI AY’IN 40 YILLIK VEFA DUYGUSU

Öğretmen Sıtkı Ay, Mart 1982’de Pülümür Akdik (Köyü) İlkokuluna atanmış,  bir ay sonra, maaşı bile ödenmeden meslekten uzaklaştırılmıştı.
Öğretmen Sıtkı Ay, Mart 1982’de Pülümür Akdik (Köyü) İlkokuluna atanmış, bir ay sonra, maaşı bile ödenmeden meslekten uzaklaştırılmıştı.

 

Sıtkı Ay, Elazığ İlköğretmen Okulunu bitirdiğinde 26 yaşındaydı.  1940 yılında Muş’ta dünyaya gözlerini açan  genç öğretmenin ilk görev yeri, Sivas’tı.

26 yaşında başladığı meslek yaşamını Sivas, İstanbul, Muş, Diyarbakır, Tunceli ve Bursa illerinde sürdürdü.  

12 Eylül 1980 Darbesi gerçekleştirildiğinde, Diyarbakır’da görevliydi.  ‘Huzur ve sükûn’u sağlama iddiasındaki darbeciler, Gladyo’nun yönettiği kardeş kavgasının faturasını aydınlara keser.

Aydınlara karşı  sürek avı başlatılır.

Ülkenin dört bir yanında âdeta terör estirilir.

Ülkede yaratılan şiddet ortamından en çok etkilenenlerin başında, öğretmenler gelir. Öğretmen Sıtkı Ay da onlardan biridir. O tarihte henüz 40 yaşında olan öğretmen için zor günler başlar.

Öğretmen Sıtkı Ay, torunuyla.
Öğretmen Sıtkı Ay, torunuyla.

 

Gözaltına alınır, sorguya çekilir. 

26 günlük  gözaltı sürecinden sonra serbest bırakılır.

Darbeciler, suç kanıtı bulamayınca, öğretmeni kapı dışarı eder!

Öğretmen Sıtkı Ay, 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu kapsamında meslekten uzaklaştırılır!

Genç öğretmen  açlığa mahkûm edilir.

Pülümür Akdik köyü (Yürek sıkıştıran vedalar).
Pülümür Akdik köyü (Yürek sıkıştıran vedalar).

1982 yılında Pülümür Akdik (Köyü) İlkokuluna açıktan atanır. Eşi ve 3 çocuğunu Bursa’da bırakarak Pülümür’e gelir.  Mart ayında ataması yapılan öğretmen, Pülümür İlköğretim Müdürlüğüne  gider.

Müdürlük, dosyası Diyarbakır’da olan öğretmeni göreve başlatma konusunda isteksiz görünür. Derece ve kademe bilgilerini,   Pülümür İlköğretim Müdürü işler.

1982 yılında  Kars’ta görev yapan Öğretmen Rıza Dalkılıç, Mart 1982’de Akdik (Köyü) İlkokuluna atanan Sıtkı Ay’ı köye ilk götüren kişiydi. Öğretmen, o gün Dalkılıç ailesinin  evine konuk olmuştu. Rıza Dalkılıç, öğretmeni köye götürdükten bir gün sonra Kars’a dönmüştü.
1982 yılında Kars’ta görev yapan Öğretmen Rıza Dalkılıç, Mart 1982’de Akdik (Köyü) İlkokuluna atanan Sıtkı Ay’ı köye ilk götüren kişiydi. Öğretmen, o gün Dalkılıç ailesinin evine konuk olmuştu. Rıza Dalkılıç, öğretmeni köye götürdükten bir gün sonra Kars’a dönmüştü.

Pülümür Akdik (Köyü) İlkokulu Öğretmeni Sıtkı Ay, Mart 1982’de göreve başlar. Öğretmen, Akdik’e, o tarihte Kars’ta görev yapan Öğretmen Rıza Dalkılıç’la birlikte gider.  O gün Dalkılıç ailesine konuk olur.

 

Öğretmen, kısa sürede öğrenci  ve köylülerle sıcak bağlar kurmayı başarır. Akdik Köyü Muhtarı Mustafa Dalkılıç ve Kırmızıköprü’de Susam Bakkaliyesini işleten Hüseyin  Susam, öğretmenin yıllarca unutamadığı iki isim olur.

Pülümür Akdik Köyü Muhtarı (1977-1984) Mustafa Dalkılıç, Öğretmen Sıtkı Ay’la sıcak  bağlar kurmuştu.  Fotoğraf: Hüseyin Dalkılıç arşivi
Pülümür Akdik Köyü Muhtarı (1977-1984) Mustafa Dalkılıç, Öğretmen Sıtkı Ay’la sıcak bağlar kurmuştu. Fotoğraf: Hüseyin Dalkılıç arşivi

Öğretmen Sıtkı Ay, Akdik’te görev başındayken Pülümür İlköğretim Müdürlüğüne çağrılır. Ay başında ilçeye giden öğretmen, gelişmelerden habersizdir.

Öğretmen, ‘derecesini yükseltti’ suçlamasıyla karşı karşıya kalır.  Rahatlıkla giderilebilecek hata, öğretmenin meslekten uzaklaştırılması  için yeterli sayılır.

Pülümür İlköğretim Müdürü, büyük olasılıkla, karanlık bir elin müdahalesine direnemez.

Öğretmen Sıtkı Ay, Akdik (Köyü) İlkokulunda  öğrencilerine karne veremeden  sokağa atılır!

Görevine son verilen öğretmene o ay maaş  da ödenmez.

1981-1983 yıllarında Pülümür Kaymakamlığı görevini yürüten Cafer Odabaş (1948), 1982 yılında görevden aldığı öğretmene maaş ödemek yerine, ‘yardım’ kampanyası açma önerisinde bulunmuş, Pülümür Akdik (Köyü) İlkokulu Öğretmeni Sıtkı Ay’ın, “Ben dilenci değilim, Türkiye Cumhuriyeti’nin öğretmeniyim!”  tepkisiyle karşılaşmıştı.
1981-1983 yıllarında Pülümür Kaymakamlığı görevini yürüten Cafer Odabaş (1948), 1982 yılında görevden aldığı öğretmene maaş ödemek yerine, ‘yardım’ kampanyası açma önerisinde bulunmuş, Pülümür Akdik (Köyü) İlkokulu Öğretmeni Sıtkı Ay’ın, “Ben dilenci değilim, Türkiye Cumhuriyeti’nin öğretmeniyim!” tepkisiyle karşılaşmıştı.

Pülümür Kaymakamı Cafer Odabaş’a (1948)  gider, durumu bildirir, gerekirse Tunceli Valiliğine çıkacağını söyler. Kaymakam,  Valilik emrini uyguladıklarını, yapacak bir şey olmadığını   ifade eder.

Pülümür Kaymakamı, yol parası bile olmayan, 3 çocuk babası öğretmene ‘iyilik’ yapma düşüncesini açıklar:

“Bugün maaş günü. İlköğretim Müdürü aynı zamanda mutemet. Ona söylerim, sana yardım toplasınlar.”

Kaymakam’ın ‘yardım’ önerisi, 42 yaşındaki öğretmenin zoruna gider.

“Ben dilenci değil, Türkiye Cumhuriyeti’nin öğretmeniyim!”

Elini cebine atar, 10 lirayı çıkarır. 10 liranın üzerindeki Atatürk fotoğrafını  gösterir:

“Gazi Mustafa  Kemal Atatürk’le birlikte gideceğim yere  kadar giderim!”

Pülümür Akdik (Köyü) İlkokulu Öğretmeni Sıtkı Ay, 1982 yılında hukuksuz bir biçimde görevden uzaklaştırıldığında cebinde sadece 10 lirası vardı. Öğretmen,  10 lirayı günün anısına sakladı.
Pülümür Akdik (Köyü) İlkokulu Öğretmeni Sıtkı Ay, 1982 yılında hukuksuz bir biçimde görevden uzaklaştırıldığında cebinde sadece 10 lira vardı. Öğretmen,  10 lirayı günün anısına sakladı.

Pülümür Hükûmet Konağı’nı terk eden öğretmen, Pülümür’de otobüs beklemeye başlar. Elazığ’dan hareket eden otobüsün Pülümür’e ulaşma saati yaklaştıkça nasıl davranması gerektiğine karar verir.

Muavine, parasının olmadığını söyleyecek, tepki görmesi durumunda araçtan inecektir!

Araç beklerken Hüseyin Susam çıkagelir! Öğretmenin başına gelenleri öğrenen Susam, elini öğretmenin cebine sokar. Öğretmen, cebine sokulan parayla,  2 bin 510 liralık ‘servet’e sahip olur!

Pülümür Kırmızıköprü Susam Bakkaliyesinin sahibi Hüseyin Susam (1938-2020),   Akdik (Köyü) İlkokulu  öğretmeni Sıtkı Ay’ı, 1982 yılında uğurlamıştı.  Susam, 42 yıl sonra oğlu Düzgün Susam’ı ziyarete gelen  Sıtkı Öğretmen’e son bir kez sarılamadı.
Pülümür Kırmızıköprü Susam Bakkaliyesinin sahibi Hüseyin Susam (1938-2020), Akdik (Köyü) İlkokulu öğretmeni Sıtkı Ay’ı, 1982 yılında uğurlamıştı. Susam, 42 yıl sonra oğlu Düzgün Susam’ı ziyarete gelen Sıtkı Öğretmen’e son bir kez sarılamadı. Fotoğraf: Düzgün Susam arşivi

Pülümür Akdikli Hüseyin Susam, öğretmene,  2 bin 500 lira vererek uğurlar.  İki dost birbirine sarılarak veda eder.

Öğretmen Sıtkı Ay, Akdik Köyü Muhtarı Mustafa Dalkılıç, Esnaf Hüseyin Susam ve Akdik köylüsünü unutmaz.

Bursa’da zor günler geçirir. O arada bir yakınını arayarak, Kırmızıköprü’de esnaflık yapan Hüseyin Susam’ın adresini verir. Yakınından, sözü edilen adrese 2 bin 500 lira göndermesini ister.

Aradan yıllar geçer.

O paranın belirtilen adrese ulaştığından bir türlü emin  olmaz!

1992’de yeniden göreve döner. Bursa’da ders başı yapar.  Bir süre çalıştıktan sonra emekliye ayrılır.

Sıtkı Ay, Akdik’te göreve başladığında 42 yaşındaydı, şimdi 84 yaşında.  Yaklaşık bir ay çalıştığı köyden bir türlü kopamadı. Hüseyin Susam’ın,  en zor gününde cebine koyduğu 2 bin 500 liralık borcu ödemek için çaba gösterdi.  Kırmızıköprülü esnaf, köyünden koparılmış,  çarpık kente mahkûm edilmişti. Ona ulaşmak için gösterdiği çabalar sonuçsuz kalmıştı.

Sıtkı Öğretmen, yakınının, 2 bin 500 lirayı yıllar önce bir mektupla Kırmızıköprü’ye postaladığından habersizdi. Kırmızıköprü PTT Memuru, mektubu Hüseyin Susam’a teslim etmişti. Susam, mektubu açtığında köylüsü Mustafa Dalkılıç da yanındaydı.  Öğretmen, parayı eksiksiz göndermişti!

Hüseyin Susam, büyük olasılıkla zarfın üzerinde adres belirtilmediğinden,  mektubun kendisine ulaştığını haber verememişti.

Sıtkı Öğretmen,  Yalova Bahçelievler Mahallesi Mithatpaşa Sokak’ta esnaflık yapan  Düzgün Susam’a telefondan ulaşmış, 3 Ocak’ta da ziyaretine gelmişti. Çocuklarıyla birlikte  Yalova’ya  gelen  öğretmen,  2 bin 500 lirayı  Hüseyin Susam’ın  oğlu Düzgün Susam’a vermişti.

Düzgün Susam,  42 yıl sonra kendisini ziyarete gelen Akdik (Köyü) İlkokulu  Öğretmeni Sıtkı Ay’ın vefa duygusundan  son derece etkilenmiş.
Düzgün Susam, 42 yıl sonra kendisini ziyarete gelen Akdik (Köyü) İlkokulu Öğretmeni Sıtkı Ay’ın vefa duygusundan son derece etkilenmiş.

Öğretmenin  ve Düzgün Susam’ın,   Susam Bakkaliyesine ulaşan   paradan haberi yoktu.

Düzgün Susam, Sıtkı Öğretmen’in verdiği parayı üç öğrenciye burs olarak dağıtarak rahatlamıştı.

Akdik köyü ve köylüsü, Muşlu öğretmenin içinde ukdeydi.

84 yaşındaki Emekli Öğretmen Sıtkı Ay,  yaklaşık 42 yıllık bir yükten kurtulmuştu!

Cebindeki 10 lirayı 42 yıl boyunca sakladı.

Sıtkı Ay (1940), yaşadığı zorluklara meydan okuyan öğretmenlerimizden.
Sıtkı Ay (1940), yaşadığı zorluklara meydan okuyan öğretmenlerimizden.

Akdikli  Hüseyin Susam (1938-2020), yaklaşık 4 yıl önce yıldızlara kavuştu.  Akdik’in eli açık, konuksever  köylülerinden ve dönemin muhtarı Mustafa Dalkılıç, 78 yaşında. Evinin kapısı, Boğalı (Hınzori) Köyü İlkokulunda  görev yapanlar dâhil, öğretmenlere açıktı.

Sıtkı Öğretmen, sıcak bağlar kurduğu köylüleri ve öğrencilerini  yüreğinde yaşattı.

42 yıllık aradan sonra,  Bursa Çekirge’den, Pülümür’e sıcak bir  dost eli uzanıyor.  Sıtkı Öğretmen,  Pülümürlüleri ve  Pülümür Akdik köylülerini candan selamlıyor…

Binlerce sıcak insan eli de Pülümür’den Çekirgeye’ye uzanıyor… 

Başımız gözümüz üstüne Sıtkı Öğretmenimiz…

84 yıllık Ulu Çınarımız, sen çok yaşa!

Emekli Öğretmen Sıtkı Ay, torunuyla birlikte (Dünyayı güzellik kurtaracak!).
Emekli Öğretmen Sıtkı Ay, torunuyla birlikte (Dünyayı güzellik kurtaracak!).

 

Emekli Öğretmen Sıtkı Ay, 42 yıl sonra,  Pülümür Akdikli Düzgün Susam’la, Yalova’daki Erzincan Şarküteride bir araya gelmenin sevincini  yaşadı, 3 Ocak 2024. Fotoğraf: Düzgün Susam arşivi
Emekli Öğretmen Sıtkı Ay ve oğlu İsmail Ay, 42 yıl sonra, Pülümür Akdikli Düzgün Susam’la, Yalova’daki Erzincan Şarküteride bir araya gelmenin sevincini yaşadı, 3 Ocak 2024. Fotoğraf: Düzgün Susam arşivi

 

(Körfez, 9 Ocak 2024)

 

TEŞEKKÜR:  Bu çalışmaya katkı sunan  Sayın Düzgün Susam,   Sayın Hüseyin Dalkılıç ve  Sayın Rıza Dalkılıç’a candan teşekkür ederim.

 

  • Related Posts

    AMASYA GÜMÜŞHACIKÖY BEDEN KÖYÜNDE BİR DERSİM SÜRGÜNÜ: PÜLÜMÜR SALÖRDEK KÖYÜNDEN KEKO AHMET OĞLU HÜSEYİN ASLAN

    Hüseyin Aslan (1928-1974). Fotoğraf: Ali Rıza Aslan arşivi   Keko oğlu Ali’nin dillere destan malvarlığının, bir ailenin, daha doğrusu bir köyün kaderinde oynayabileceği rol kimsenin aklına gelmemişti. Ali Arslan (Aliye…

    PÜLÜMÜR AKDİK ŞİHAN KÖYÜNÜN ÜNLÜ FUTBOLCUSU MUSA PEKİN

    Musa Pekin, Kahramanmaraşspor formasıyla.   Pülümür Vadisi’nin batısında yükselen toprak damlı evler… Usta ellerin işlediği kesme taş yapılar. Tek ya da iki katlı evler, zorluklarla mücadele eden bir kuşağın ürünü.…

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    Kaçırdıkların

    SORU VE YANITLARLA NARİN GÜRAN CİNAYETİ

    • Ekim 8, 2024
    • 10 views
    SORU VE YANITLARLA NARİN GÜRAN CİNAYETİ

    PÜLÜMÜR KIRMIZIKÖPRÜ’NÜN GÜLEN YÜZÜ İRFAN DİKME’YE ACI VEDA

    • Eylül 27, 2024
    • 68 views
    PÜLÜMÜR KIRMIZIKÖPRÜ’NÜN GÜLEN YÜZÜ İRFAN DİKME’YE ACI VEDA

    HAYRİ SARI’NIN  “CESUR YANLIŞLAR”I, İYİMSERLİĞİ VE UMUDU  BESLİYOR

    • Eylül 23, 2024
    • 43 views
    HAYRİ SARI’NIN  “CESUR YANLIŞLAR”I, İYİMSERLİĞİ VE UMUDU  BESLİYOR

    ERZİNCAN SANSA VADİSİ’NDE FIRTINALARA MEYDAN OKUYAN PÜLÜMÜRLÜ DEMİRYOLCU HIDIR KELEŞ

    • Eylül 15, 2024
    • 68 views
    ERZİNCAN SANSA VADİSİ’NDE FIRTINALARA MEYDAN OKUYAN PÜLÜMÜRLÜ DEMİRYOLCU HIDIR KELEŞ

    PÜLÜMÜR GOMEDERİ YAYLASINA  VEDA

    • Eylül 15, 2024
    • 34 views
    PÜLÜMÜR GOMEDERİ YAYLASINA  VEDA

    PÜLÜMÜR DEREBOYU’NDA AĞLAYAN  ÇEŞME

    • Eylül 5, 2024
    • 49 views
    PÜLÜMÜR DEREBOYU’NDA AĞLAYAN  ÇEŞME