NAZIMİYE OĞULLAR SERDENİYE YOLUNDA BİR PÜLÜMÜRLÜ: LÖRİZLİ ALİ DİKME

Ali Dikme (Sırtımda bir kovan yarası!)

Ali Dikme (Sırtımda bir kovan yarası!)

Hasan (Hüseyin) Dikme (1886-1985) ve  kardeşi  Kamer (Kekil) Dikme (1926-1981), 1956’da  Çatalyaka Göl mezrasına veda etmiş,  Nazımiye Hanköy’e  (Karvan) yerleşmişti.

Dikme aileleri,   Hanköy’de bir yıl kaldıktan sonra, Pülümür Löriz’de Ali Kul  (Ali Kuli, 1914-1994) ve Bozkanlar’dan (Bozku) arazi satın almıştı.

İki aile,   1957 yılında Pülümür Löriz’e yerleşti.

Ali Dikme
Ali Dikme

Kalmemesır Ocağı, aynı yıl  Löriz’e taşındı.  

Kalmemesır, Pülümür köylüsünün yüreğinde yer edinmiş önemli ocaklardan biri sayılır. 

Ocağın bulunduğu toprak damlı taş yapı, her hafta Perşembe akşamları dolup taşar. Ocakta kurbanlar kesilir, lokmalar dağıtılır, cem törenleri düzenlenirdi.

Ocaktaki cem törenlerinin vazgeçilmezi, Derviş Ahmet Dikme’ydi. Perşembe akşamları düzenlenen cemlere,  Derviş Ahmet’in sesi  ve curasından yayılan yanık ezgiler damga vururdu.

Fötr şapkalı Hasan (Hüseyin) Dikme, heybetli yapısı ve ocağa damlayan gözyaşlarıyla, iz bırakmıştı.

Ali-İpek Dikme çifti, çocuklarıyla.
Ali-İpek Dikme çifti, çocuklarıyla.

1975 yılı sonbaharıydı.

Nazımiye Oğullar (Hılves) köyü Serdeniye mezrasının taş yapı ustası Hüseyin Güler (1933-2023),  Löriz’de yaşayan Hasan Dikme’ye bir  kovan arı armağan etmişti. 

Hasan Dikme,  arıyı alması için, 15 yaşındaki yeğeni  Ali Dikme’yi Serdeniye’ye göndermişti.

Ali, geceyi, Sultan-Hüseyin Güler çiftinin evinde geçirdi.

Sultan Hanım, sabah erkenden kahvaltıyı hazırlamıştı.

Sultan Güler (1926-20 Şubat 2024) ve eşi Hüseyin Güler (1933-12 Haziran 2023) Fotoğraf: Mahsuni Sağlam arşivi
Sultan Güler (1926-20 Şubat 2024) ve eşi Hüseyin Güler (1933-12 Haziran 2023) Fotoğraf: Mahsuni Sağlam arşivi

Ali, kahvaltıdan sonra, işe koyuldu.   

Keçi kılından örülmüş kalın ipi kovana geçirdi, sırtına yükledi.   

Serdeniye’den Pülümür kara yoluna  ormanla kaplı patikadan iniliyordu.

Pülümür Vadisi’nin doğu yakasındaki patika, alabildiğine dikti.

Sırtında 40 kilo yükle dikkatli  biçimde yürüyen  çocuğa, arı sahibinin oğlu Hüseyin Güler eşlik ediyordu.

Serdeniyeli çocuk, Lörizli Ali’den sadece bir yaş büyüktü.

Ali Dikme ve Hüseyin Güler, Erzincan Yalınca köyü,  16 Ağustos 2023.
Ali Dikme ve Hüseyin Güler, Erzincan Yalınca köyü, 16 Ağustos 2023.

Ali, ağır adımlarla iniyor, olası bir faciaya karşı dikkatli davranıyordu.

Küçük bir hatada kovan düşebilir,  arıların hücumuna uğrayabilirlerdi.

Amcası, Ali’yi, kara yolunda minibüsle karşılayacağını söylemişti. 

Yokuş aşağı inen Ali’nin gözü, kara yolundaydı. En küçük hareketlilikte soluklanıyor, motor ya da korna sesine kulak veriyordu.

Nazımiye Oğullar (Hılves) köyü Serdeniye mezrası, Hüseyin_Sultan Güler çiftinin evi, 12 Ağustos 2023.
Nazımiye Oğullar (Hılves) köyü Serdeniye mezrası, Hüseyin-Sultan Güler çiftinin evi, 12 Ağustos 2023.

Kara yoluna yaklaşmışlardı. Çığ tüneline vardıklarında ortalıkta kimse yoktu. Amcadan  umudu kesen Ali,  kuzeye, Kırmızıköprü’ye doğru yeniden yola koyuldu. Önünde yaklaşık 12 kilometrelik yol duruyordu. 

Her adımda yerinden oynayan kovan, sırtını acıtıyordu.

Kırmızıköprü’ye kan ter içinde varmışlardı.

7 kilometrelik yolu elini kolunu sallayarak yürüyen Hüseyin’in son durağı,  kasabaydı.

Ali, sırtında kovan,  tek başınaydı artık. Küçük kasabada amcasına  rastlama umuduyla, çevreye bakındı, göremedi.  

Kırmızıköprü’de, kara yolunun alt tarafında, Pülümür Çayı’nın kıyısındaki söğüt, kavak ağaçlarına çok sayıda katır ve at bağlanırdı.  Boyunlarına asılı yem torbalarıyla ‘piknik’ yapan hayvanlar, sahiplerini beklerdi.  Alışverişe gelen bazı hayvan sahipleri, arta kalan zamanlarını kahvehanelerde geçirirdi.  

(Soldan sağa) Cemal Doğan (Çatalyaka), Ali Dikme (Löriz), Hüseyin Arslan (Salördek), Haydar Düzgün (Çatalyaka), Hasan Doğan (Zurnacı Hıdır’ın oğlu).
(Soldan sağa) Cemal Doğan (Çatalyaka), Ali Dikme (Löriz), Hüseyin Arslan (Salördek), Haydar Düzgün (Çatalyaka), Hasan Doğan (Zurnacı Hıdır’ın oğlu).

Gözleri,  yan yana dizili hayvanlar arasında  amcasının alnı sakarlı  kızıl  atını aradı. Erzincan’dan satın alınan kızıl at, yoktu! 

İşi çıkan amca, yeğenine haber verememişti.  

Fazla oyalanmadan yoluna devam etti.

Arada bir geçen kamyon ya da otomobiller ortalığı toza boğuyordu.

Alikuli’ye varmadan, kara yolundan patikaya saptı. Vadinin batı yakasındaki yokuşu tırmandı.   Meşe ormanının arasında kıvrılan yolda yalnız başınaydı.

Gün yarılanmıştı.

Kamer (Kekil) Dikme (1926-1981), eşi Gülüzar (Emine) Dikme (1923-1991) ve kızı Yadigar Dikme.
Kamer (Kekil) Dikme (1926-1981), eşi Gülüzar (Emine) Dikme (1923-1991) ve kızı Yadigar Dikme.

Ali yoldayken, annesi Gülüzar (Emine) Hanım (1923-1991),  kaygılı bekleyiş içindeydi. Sık sık oğlunun yolunu gözleyen anne, tedirgindi. Oğlu göründüğünde, yere eğilmiş,  toprağa dokunduğu ellerini alnına sürmüştü:

“Şükürler olsun, oğlum geldi!”

Ali, Löriz’e vardığında güneş tam tepedeydi.

Anne, oğluna koşar adım yaklaştı, sırtındaki kovanı indirmesine yardım etti.

O yıllarda gelinler aile büyükleriyle uzun bir süre konuşmazdı. Oya işlemeli beyaz tülbentli gelinler,  jest ve mimikler yardımıyla iletişim kurardı.

Oğlunun sırtındaki yaralara günlerce gözyaşı döken Gülüzar Dikme.
Oğlunun sırtındaki yaralara günlerce gözyaşı döken Gülüzar Dikme.

Gülüzar Hanım, 52 yaşındaydı. Oğlunun,   tek başına  Serdeniye’ye  gönderilmesine karşıydı. Ne var ki  bu düşüncesini, kaynıyla   paylaşamamıştı.

Anne, üstü başı terden sırılsıklam olmuş oğlunun üstünü değiştirirken, gözyaşlarını tutamadı.

Serdeniye’den Löriz’e içi bal dolu meşe kovanını taşıyan çocuğun sırtı morarmış, yer yer kanamıştı.

Anne, oğlunun sırtındaki  yaraları gördükçe dakikalarca gözyaşı dökerdi.

Aile büyüklerine itirazı  ‘töre’ engeline takılan anne, taş yapılı binanın bir köşesine çekilir sessizce ağlardı.

Annenin üzüntüsü günlerce sürdü.  

Töreler,  annenin, evladı için gözyaşı dökmesine engel değildi.  

Ali Dikme, eşi İpek Dikme’yle.
Ali Dikme, eşi İpek Dikme’yle.

 

Soldan sağa Gülüzar (Emine) Dikme (1923-1991), Elif Doğan, Saray Günay (Geyik), Ahmet Dikme (Derviş), Hakkı Düzgün, Arzu Doğan, Hasan (Hüseyin)  Dikme, Kamer (Kekil) Dikme, Hasan (Hüseyin) Dikme, Elif Doğan, Arzu Doğan (Löriz'in iyi yürekli insanları) Fotoğraflar: Lorız resmî sayfası
Soldan sağa Gülüzar (Emine) Dikme (1923-1991), Elif Doğan, Saray Günay (Geyik), Ahmet Dikme (Derviş), Hakkı Düzgün, Arzu Doğan, Hasan (Hüseyin) Dikme, Kamer (Kekil) Dikme, Hasan (Hüseyin) Dikme, Elif Doğan, Arzu Doğan (Löriz’in iyi yürekli insanları) Fotoğraflar: Lorız resmî sayfası
 
Kamer (Kekil) Dikme ile ağabeyi Hasan (Hüseyin) Dikme’nin  1961 yılında yaptırdığı ev, Pülümür Löriz köyü, 11 Ağustos 2020.
Kamer (Kekil) Dikme ile ağabeyi Hasan (Hüseyin) Dikme’nin 1961 yılında yaptırdığı ev, Pülümür Löriz köyü, 11 Ağustos 2020.
 
Ali Dikme, ağabeyi Hüseyin Dikme’yle (1957-2013)  bir arada.
Ali Dikme, ağabeyi Hüseyin Dikme’yle (1957-2013) bir arada.

(Körfez, 29 Nisan 2024)

  • Related Posts

    AMASYA GÜMÜŞHACIKÖY BEDEN KÖYÜNDE BİR DERSİM SÜRGÜNÜ: PÜLÜMÜR SALÖRDEK KÖYÜNDEN KEKO AHMET OĞLU HÜSEYİN ASLAN

    Hüseyin Aslan (1928-1974). Fotoğraf: Ali Rıza Aslan arşivi   Keko oğlu Ali’nin dillere destan malvarlığının, bir ailenin, daha doğrusu bir köyün kaderinde oynayabileceği rol kimsenin aklına gelmemişti. Ali Arslan (Aliye…

    PÜLÜMÜR AKDİK ŞİHAN KÖYÜNÜN ÜNLÜ FUTBOLCUSU MUSA PEKİN

    Musa Pekin, Kahramanmaraşspor formasıyla.   Pülümür Vadisi’nin batısında yükselen toprak damlı evler… Usta ellerin işlediği kesme taş yapılar. Tek ya da iki katlı evler, zorluklarla mücadele eden bir kuşağın ürünü.…

    Bir yanıt yazın

    E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

    Kaçırdıkların

    SORU VE YANITLARLA NARİN GÜRAN CİNAYETİ

    • Ekim 8, 2024
    • 10 views
    SORU VE YANITLARLA NARİN GÜRAN CİNAYETİ

    PÜLÜMÜR KIRMIZIKÖPRÜ’NÜN GÜLEN YÜZÜ İRFAN DİKME’YE ACI VEDA

    • Eylül 27, 2024
    • 68 views
    PÜLÜMÜR KIRMIZIKÖPRÜ’NÜN GÜLEN YÜZÜ İRFAN DİKME’YE ACI VEDA

    HAYRİ SARI’NIN  “CESUR YANLIŞLAR”I, İYİMSERLİĞİ VE UMUDU  BESLİYOR

    • Eylül 23, 2024
    • 44 views
    HAYRİ SARI’NIN  “CESUR YANLIŞLAR”I, İYİMSERLİĞİ VE UMUDU  BESLİYOR

    ERZİNCAN SANSA VADİSİ’NDE FIRTINALARA MEYDAN OKUYAN PÜLÜMÜRLÜ DEMİRYOLCU HIDIR KELEŞ

    • Eylül 15, 2024
    • 68 views
    ERZİNCAN SANSA VADİSİ’NDE FIRTINALARA MEYDAN OKUYAN PÜLÜMÜRLÜ DEMİRYOLCU HIDIR KELEŞ

    PÜLÜMÜR GOMEDERİ YAYLASINA  VEDA

    • Eylül 15, 2024
    • 34 views
    PÜLÜMÜR GOMEDERİ YAYLASINA  VEDA

    PÜLÜMÜR DEREBOYU’NDA AĞLAYAN  ÇEŞME

    • Eylül 5, 2024
    • 49 views
    PÜLÜMÜR DEREBOYU’NDA AĞLAYAN  ÇEŞME